Thứ Năm, 30 tháng 6, 2022

quà hè

Một đôi dép cói và 5 hũ nhỏ cafe với các cấp độ đậm nhạt khác nhau. Đó là quà từ bạn nhỏ Hồng Tâm do con bé hàng xóm cũ mang tới.

Cafe để dùng thử rồi thích loại nào thì sẽ đặt loại đó. Tôi tám đời đã nghĩ cai thành công cafe, giờ nước nâu có hay không không hẳn là vấn đề to, nhưng mấy hũ màu sắc này tôi thích. 

Và đặc biệt là dép cói. Thoạt nhìn rất tầm thường, nhưng đi thì thích. Và nó chỉn chu, chắc nét chứ không xuệch xoạc tạm bợ như mấy đôi cói bện yêu nước nhà ta mà tôi từng xỏ không ít lần ở tiệm spa.

Tôi không đứng trong hàng ngũ những người "bài-Trung", cũng không ngoạc mồm ra chửi đổng tiên sư cái bọn mét-dờ-in-chai-na, càng không trịnh trọng tuyên bố nhà cháu dứt khoát không chơi đồ Tàu. Song đúng là tôi âm thầm tránh được thì tránh, vì tâm tư tôi đây không thiếu nét bài xích mấy đồ rẻ tiền chất lượng không đáng tin cậy cũng như mấy đồ công nghệ cao chứa đựng rủi ro mất mát thông tin danh tính.

Ơ nhưng mà hay. Tư vậy hành vậy thì con giời vẫn quyến luyến không ít đồ thuộc phạm trù bếp ăn Hoa, và cũng thích thú dùng những món đồ nho nhỏ mà thi thoảng Hồng Tâm và bạn gửi cho chúng tôi.

Tôi phát hiện, càng già-đi tôi càng mơ hồ trước những giây cót tinh thần, tư tưởng hệ chi chi. Quý hoá ra chẳng phải đâu xa mà chính là cái tấm lòng nơi những con người cụ thể, là mấy sự ấm áp nho nhỏ xinh xinh trong cuộc sống thường ngày.

Thứ Hai, 27 tháng 6, 2022

talacà: ngó mây

Nhìn từ sân hông nhà. 

Thứ Ba, 21 tháng 6, 2022

bóng fan ho

(1)

Con số ấn tượng của ngày: 67.5. Hình ảnh ấn tượng của ngày: các vệt nắng dội tường tiệm cafe của dân expat cộng tinh anh công sở.

(2)

Tôi thấy mình sắp chạm ngưỡng "bao dung" của sự chịu đựng. Cả về thân lẫn tâm và trí. 

Có thể là do thời tiết, với oi nóng khủng khiếp cùng những hờn giận bất chợt của mưa kèm sấm chớp.

Cũng có thể do nhiều tháng qua, tôi đã để mình bị "vắt kiệt" bởi những vụn vặt bài vở, giấy tờ. 

Và không tính cả những lo nghĩ về những chuyện ngoài-tầm-kiểm-soát.

(3)

Hôm nay, tôi nhìn các vệt nắng. 

Lơ mơ nghĩ về Fan Ho. Rồi lơ mơ nghĩ về cuộc sống của chính tôi đây. 

Phải thay đổi thôi!

flavours of cambodia

Vụ này hay. Tôi có thêm một đầu sách cho kế hoạch đọc mùa hè.

Tôi chỉ có duy nhất một ý niệm về bếp Khmer, đó là lời ca tụng của vài cán bộ đi công tác Campuchia về với khệ nệ cá khô Biển Hồ.

À quên, còn có một lần xem phim ma Campuchia - trong đó ma bay vèo vèo từ một cái mả to tướng - tôi thấy có cảnh một đàn bà nấu bếp ngoài trời, dùng rất nhiều sữa dừa và giềng sả chi chi giã nát vụn trong cối. 

Sách mỏng cầm tay, mới chỉ là giở lướt qua đã thấy vui vẻ. 

Có thể công thức món ăn cụ thể "cô đọng" và vì vậy việc làm món sẽ đòi hỏi nhiều lần thử-sai. Nhưng còn lại thì thật tuyệt.

Sách nấu ăn mà không chỉ là chuyện món ăn. Nó đậm đà sắc màu và hương vị mang tên văn hoá. Với giới thiệu vắn tắt về vùng đất, con người và lịch sử. Với chú giải về các thành phần nguyên liệu. Và cuối sách không thiếu một bảng từ nho nhỏ.

Tôi không thích nhận xét về sách ẩm thực chữ Việt. Nhưng đúng là, trừ bỏ một số đầu sách của các Chefs chuyên nghiệp hay sách trải nghiệm ẩm thực của một "đại gia"/"thiếu gia" nào đó được đầu tư và "làm" cực kỳ cẩn thận và tinh tế, hiếm có cuốn sách Việt nào cho một cảm nhận tức thì đẹp-tốt-hay thế này!

Flavours of Cambodia
A Collection of Sophai's Favourite Khmer Recipes
Published by Rachael Twinem 2012

Thứ Hai, 20 tháng 6, 2022

bắc ninh 18.6.2022

Nắng và nóng làm không khí ngưng đọng, người ngợm uể oải. 

Sân nhà Bắc Ninh kín các mảng bạt phơi phóng, từ kê qua đậu tương tới mấy cái bẹ cau. Kê là thu hoạch từ ngay vườn nhà, còn đậu tương thì là Mẹ mua về cho gà ăn. 

Cái nóng làm mồm miệng đứa tục ăn tôi đây trở nên bối rối trước câu hỏi của bà cụ già, các con muốn ăn gì. Lăn lộn một hồi suy nghĩ thì cuối cùng TL đặt hàng Mẹ bún riêu cua vào ngày trước chuyến về quê thăm Thầy U. 

Cũng vì cái nóng mà tôi lười. Bỏ qua tiết mục quen thuộc "con gái chấy rận", tức là con gái cùng mẹ ngồi bên thềm hiên và con bới tóc tìm bọn tóc sâu tóc bạc để tính sợi ăn tiền. Sau bữa cơm tôi cũng lần khân, bát lát nữa con rửa. Kết quả là ngoảnh đi ngoảnh lại chẳng rõ từ khi nào Mẹ đã xử lý xong mâm bát dzếch.

Có một chuyện rất hài ở nhà Bắc Ninh, đó là từ phòng khách tới phòng ngủ qua nhà bếp, chỉ cần tôi miết ngón tay một cái là có thể rờ ra một màng bụi. Tôi không bực, chẳng tức, cũng chẳng phàn nàn. Đã từ lâu, tôi học được phép tắc, người già có "kết giới" - môi trường sống của riêng mình. Con cái lâu ngày về thăm thấy đồ đạc lộn xộn, rồi bụi rác nọ kia thì hay phê phán cha mẹ rồi ra đều phóng tay dọn dẹp. Chuyện nghe có vẻ hay nhưng kỳ thật, trong không ít trường hợp, con làm đảo lộn hết mọi trật tự quen thuộc trong nhà của cha mẹ, chưa kể là tạo ra bầu không khí căng thẳng không cần thiết. Thế nên bữa rồi về nhà Bắc Ninh, con gái lười của hai cụ già động đậy thân tượng mà dùng cái giẻ ướt lau chùi một lượt cái ghế dài cùng cái bàn trà. Còn lại, nhìn bụi, con gái gật gù, mình tôn trọng cuộc sống của Bố Mẹ :-)

gặp nắng to

ao chùa - bên kia là làng khác, xã khác rất chi là giàu

láng giềng phơi thóc

nhìn ghê ghê nhưng mà là kê đó

đào để ngắm hoa giờ cho quả giòn

Thứ Sáu, 17 tháng 6, 2022

rau một cây

Tôi xác thực là kẻ vô duyên với chuyện trồng rau. 

Trừ đám hẹ, bạc hà vài thân dài loằng ngoằng và mấy dây lá lốt ra thì còn lại, có cây rau gia vị nào ngoài hiên nhìn đi nhìn lại đều là cây đây cây đứng một mình.

Từ răm qua húng quế tới mùi tàu. Và chỉ có húng quế là rộng rãi cho lá, cho ngọn mấy lượt. Còn lại, tôi hồi hộp ngó răm và mùi tàu với suy nghĩ, xem chừng các bạn này là để vui mắt hơn là để đánh chén a :-)


mướp đắng nhồi nạc dăm và rong biển hấp khối

Mướp đắng giống lai quả to mập mạp, cắt bỏ hai núm đầu đuôi, xắt thành 3 khúc rồi khéo tay khoét bỏ ruột.

Nạc vai xay mua theo khay được thêm xíu mắm cốt, chút muối hầm, lại có tiêu xay và bột hành, để nguyên trong tủ mát đợi đến khi nhồi và hấp mướp.

Rong biển muối hai sắc, xanh và nâu đỏ, là quà thức ăn Trung-Đài. Tôi chẳng rõ tên gọi chính xác là gì, cứ gọi là rong biển muối thôi. Rong nâu đỏ được rửa xối bỏ muối, vắt kiệt và thái nhỏ. Cùng hành tươi xắt nhỏ, rong được trộn tiếp vào thịt đã bồi gia vị lúc trước. Nhớ thêm vài giọt dầu mè nữa trước khi trộn đều thành nhân nhồi mướp.

Mướp hấp chừng 20 phút ở nhiệt dưới trung bình, đảm bảo chín chậm, chín mềm.

Có thể xét về đường nhan sắc, khác với canh mướp đắng nhồi thịt có thể khéo giữ sắc xanh tươi, mướp nhồi và hấp theo khối thế này không mấy đẹp. Nhưng đánh chén thì thích lắm. 

Mướp thịt quả mềm mọng mà vẫn đảm bảo chắc. Nhân thịt mềm nộn mà chẳng thiếu đoạn giòn giòn nhờ các vụn rong.

Và điều hay ho nhất là món này không cho bất cứ cảm giác "tanh", hay nói văn vẻ là "mặn mòi" đặc trưng biển cả, nào cả.

đây rong biển muối bếp Trung-Đài

nhân nhồi bất quy tắc

món hấp cho nhiều vị đắng hơn món canh

Thứ Tư, 15 tháng 6, 2022

cây trốn nóng

một mớ lộn xộn, có hẹ, lá lốt và hương thảo xơi được
còn lại chỉ gọi là làm vui mắt nhờ sắc xanh của chúng
Nóng đây không phải là nóng của/từ Ông Giời. Mà là hơi nóng phả ra từ cục máy điều hoà.

Chủ cũ của nhà căn hộ để lại như là quà may mắn cho chúng tôi một cái máy-cây điều hoà to sụ. Hè năm kia, tôi bấm nút để máy chạy ro ro đâu hai ba lần gì đó. Còn lại là nằm thẳng cẳng đo sàn nhà và nhận gió cấp tự nhiên qua cửa hiên cùng hỗ trợ của gió từ cây quạt nhỏ. Tôi ghét điều hoà vì cái cảm giác mát lạnh giả tạo của nó. 

Sang TL thì chuyện không phải là thế. Cô em làm việc trong phòng mát lạnh quen, về tới nhà kêu ầm ĩ về cái sự nóng sự nực. 

Thế là có chuyện nào chạy máy điều hoà.

Bài học của hai năm trước bỗng dội về trong trí. Tôi nhớ lại cảnh đám cây ngoài hiên cái khô cong cái héo rũ chỉ sau có nửa đêm chạy điều hoà thì lần này tỏ ra rất thông minh, tắp lự bê đám cây vào trong nhà trước khi đóng kín cửa hiên và bấm nút ON tạo mát. Hiên nhà rất nhỏ, lại phải gồng gánh hai cục máy to đùng, mà đây mới chỉ là chạy một máy và trong thời gian rất ngắn thì không rõ chạy máy liền tù tì có biến hiên nhà thành lò thiêu không.

Chuyện lạ là ngày đầu tiên của hè này bấm nút chạy điều hoà, mới chỉ biến nhiệt độ phòng từ 31 về 29 và còn chưa kịp cảm nhận cái sự mát lạnh thì trời đã cho mưa và gió mát. Nút ON mau chuyển thành nút OFF.

Đám cây vô duyên đậu bên mép cửa hai ngày sau rồi lại lục tục ra hiên. 

Và máy cây điều hoà lại sừng sững một khối như là vật trang trí bất đắc dĩ ở một góc nhà hơn là một món đồ lợi hại. 

bọn cây vui vẻ, lúc trong nhà khi ngoài hiên

quay trở lại nơi chốn của mình

cơn mưa lớn

Tôi có cảm giác mọi thứ thật tồi tệ. 

Hôm trước bạn nhắn tin nhờ chữa lỗi tiếng Pháp trong bản bông sách-luận án, tiện thể có màn à ơi hai đứa mấy câu. Thấy tôi phàn nàn vụ ho theo cơn không dừng được như là một biểu hiện của hậu-covid, bạn đề nghị, để tao đặt cho mười thang thuốc. Tôi không có nhiều niềm tin vào một sự can thiệp muộn mằn như vậy nên từ chối. Hôm sau thì thấy mình ho sù sụ. Lúc bạn qua nhà chơi, tôi đùa, chắc tại nói chuyện với mày thì tao đã gọi con ma-ho để giờ nó hành tao. 

Dù thế nào, các cơn ho khan, ho gắt không kiểm soát được chẳng vui vẻ chút nào.

Mà đâu đã hết, thân người là vậy, nhìn ra trời thấy đời càng kém vui. Mưa nháo nhào, mưa đùng đoàng, đêm về trời sáng cả mảng với các đường rạch ngang rạch dọc của chớp. Tôi sợ và ghét mưa vì chứng dị ứng. Giờ tôi lại càng sợ và ghét mưa vì cái cảm giác không an toàn, tỷ như đang đi đường bị dính mưa lớn mình chưa ngã thì đã có người kia loạng choạng lao vào mình, hoặc xe máy bị ướt tắt tịt, hoặc nữa xe lội nước tiện thể tõm luôn vào một cái hố. 

Tôi nói chuyện với Mẹ, hỏi ở nhà quê Bắc Ninh có mưa không thì bà cụ già bảo chỉ loáng thoáng chút, còn lại là nắng nóng. Rồi Mẹ lại thêm một câu, nhưng là cái nắng nóng phập phừng, làm nhân dân phơi thóc cứ gọi là nhấp nhổm vì sợ mưa ập đến lúc nào chẳng hay. 

TL nghe chuyện trò của tôi với Mẹ xong thì kể, tối hôm trước ông có râu chim-lai [livestream] đúng lúc trời mưa, còn mời đâu một bà tường thuật vụ tắc đường kẹt xe vì mưa ở một cái ngã ba ngã tư to nào đó bên kia sông. Rồi nó ngâm nga, ông có râu cứ nhắc đi nhắc lại, Hà Nội không lội thì bơi.

Ôi, mưa!

Thứ Tư, 8 tháng 6, 2022

trà vối tươi: nụ và lá

Tôi mang máng nhớ chuyện có người nói không nên uống vối tươi. Rồi lại nữa là chuyện lá vối tươi phải qua đoạn vày vò này nọ trước khi hãm. Bấy lâu có uống vối, từ nụ qua lá, đều là uống vối phơi khô, nên tôi không để ý nhiều chuyện này.

Cuối tuần trước TL đi ăn cỗ, lúc về mang theo một bịch lá cùng nụ vối tươi.

Tôi có chút đắn đo, nhưng rất mau thì tặc lưỡi rồi tự gật gù, tí tẹo chẳng sao đâu.

Nước trà vối tươi cả nụ và lá cho tôi cảm giác vị không sâu như vối khô. Màu của nước pha ra cũng kém phần bắt mắt như vối khô.

Nhưng rón rén pha một hai nhành nụ cùng dăm bảy cái lá sứt sẹo, uống nước vối nóng ngụm lớn, thực rất thích!

Tôi mơ màng, hay tám bà cụ già trồng một gốc vối nơi vườn nhà Bắc Ninh nhể. Rồi ngay tắp lự, chính tôi gạt phắt cái ý niệm đó. Vì tôi biết, nếu nói ra, Mẹ sẽ bảo, sang chùa có mà đầy :-)

dưới lá trên nụ - hãm bình nước vối tươi