bắc ninh 27.12.2024

bianchi từ Mỹ qua Phi, giờ về quê Bắc Ninh

cây trầu bà bị doạ chặt bỏ

thu hoạch trái dành dành

rồng nước hoá rồng cạn

(1)

Quà từ K! 

Nghe nói cô em vất vả thuyết phục ông con của ông cụ đã làm ra đôi rồng này vì ông kia chỉ muốn bán cả mớ cả mẻ kho đồ rối nước của ông bố đã qua đời. Lại nghe kể ông hoạ sĩ dẫn dắt cô em tới nhà ông con giờ làm cán bộ địa chính xã nhìn thấy cái cổng cũ và biết ông con đang định đập toàn bộ khu nhà cũ để xây mới thì gạ gẫm đòi mua cái cổng. Rồi lại cũng là nghe nói, ông con bán mấy món rối nước do ông bố quá cố làm ra xong thì ngẩn ngơ muốn tiếc. 

(2)

Người nhận quà cười híp mắt, cả tối qua loanh quanh tìm màng xốp, kén xốp để bọc chị rồng rối nước mang về quê nhà của ông. 

Đây là chuyện xảy ra sau đôi tuần ông bận bịu suy nghĩ làm thế nào trưng đôi rồng trong nhà căn hộ. Mảng tường lớn vốn treo đồ dệt giờ ông kiên quyết muốn giữ nguyên hiện trạng. Mà nếu vậy thì rồng phải thượng tầng trên, đồng nghĩa với việc cần dọn dẹp khu sảnh đang bừa bộn sách vở và thùng hộp các loại.

Không rõ ông ngại dọn, chính xác hơn là ý tưởng dọn vì thực ông có làm quái gì đâu mà chỉ là chỉ đạo miệng, hay vì ông "tham" mà sau một hồi vòng vèo trình bày ý kiến thì phương án mới được xác định. Vợ chồng rồng giờ chia đôi ngả, anh ở lại Việt Nam, chị bay sang xứ người.

(3)

Có một chuyện ngồ ngộ thế này, bình thường càng già đi thì người ta sẽ càng "buông bỏ". Sang đến ông lão nhà ta thì chuyện xem ra ngược lại hoàn toàn. 

Ông nghển bên này, ngó bên kia, tham lam nhiều thứ muốn mua, muốn có.

anh này to quá, tạm ở lại Hà Nội

còn chị này sẽ ngồi máy bay đi Mỹ quốc

có gì trong chén: cơm rang ruốc cá hồi và lạp xưởng

Lạp xưởng Quốc Hương dài cỡ ngón tay út người lớn, mập mạp và óng ánh đỏ. Lạp xưởng đó được thái lát chéo chút và mỏng, thật mỏng.

Cá hồi một miếng được ướp đường, muối cùng gia vị bếp creole để qua đêm dài trong tủ mát, sau được bọc giấy thiếc và nướng trong nồi chiên không dầu ở mức nhiệt thấp, đảm bảo sao vừa chín tới. Cho miếng cá vô chảo, khẽ dằm rồi đảo/rang cùng xíu vụn tiêu xay, bột hành và bột tỏi. Lại có thêm nhánh sả đập dập phi thơm. Ruốc cá hồi đanh mà không khô, thoang thoảng vị cay và đượm thơm hương sả. 

Cơm nói là rang nhưng thực thì giống như là áp chảo. Láng xíu dầu mặt chảo, đợi chảo nóng thì cho cơm vô, dùng cái vá dàn và đằm cơm đều khắp mặt chảo. Hạ nhiệt về mức thấp, cứ thế sau chừng mươi phút thì đảo rồi dàn và đằm cơm lượt mới. Cơm được như ý, tuỳ sở thích mỗi người thích cơm rang đanh hay dẻo/mềm, thì cho lạp xưởng vô, chỉnh lửa lớn và đảo cơm cách lượt đôi ba phút. Sau mấy lượt đảo cơm với lạp xưởng, tiếp tục cho ruốc cá hồi vô và nhắc đi nhắc lại động tác đảo/rang cơm.

Điệu đà chuẩn bị mấy vụn hành xanh để trước khi tắt bếp, bắc chảo thì thêm bạn này.

Gạo cơm ngoài đanh trong mềm dẻo. Lạp xưởng các lát cắt áp chảo hơi sém chút rất hương. Vụn ruốc cá hồi khó rạch ròi ta là ta quyến luyến ôm ấp các khối nhỏ gạo cơm. Món ngon, phong phú các tầng hương vị và các tầng cảm giác, từ ngọt và ngậy béo của lạp xưởng qua cay hương cùng thoáng mặn mòi biển cả của các vụn ruốc cá. Làm ruốc là ngẫu hứng, rang cơm là tranh thủ theo tinh thần giải quyết leftovers, nhưng thế quái nào lại ra một công thức bếp nhà thú vị. Tôi nhất định sẽ làm lại món cơm rang này!

lạp xưởng mập Quốc Hương nhãn cùng tên gọi
vụn ruốc cá hồi vị đặc biệt nhờ gia vị Tony Chachere's

có gì trong chén: canh cá dưa chua hóng vị mala

Cây cải Đông Dư một mình một góc trong vườn nhà Bắc Ninh, đủ lớn rồi thì được dùng muối dưa chua. Cải cây to vừa chui một vại nhỏ Mẹ cho con gái mang ra Hà Nội. Trong bếp nhà căn hộ, chúng tôi đợi dưa chín.

Cá song mua theo con, được người ta chia làm mấy khay cấp đông, trong đó có một khay chuyên đầu và đuôi. Con cá lớn, chỉ cái khay đó đủ hứa hẹn một nồi canh vị cá theo ý.

Có dưa, có cá, bất chấp thiếu trái ớt khô bếp Tứ Xuyên, cả TL và tôi đều thống nhất ý tưởng nấu món canh cá dưa chua má-la cay cay tê tê. Kết quả: vừa vặn ngon, vừa vặn hài lòng :-)

* Thay vì xối dầu sôi thơm hương xuyên tiêu lên canh dưa thì TL phi thơm xuyên tiêu và cho vô quả lọc đặt một góc nồi nấu. Canh dưa cá vẫn đủ vị tê cay mà lại không cho cảm giác nhọc cái dạ vì nặng nề một tầng dầu cay tê. 

canh cá dưa chua hóng vị mala: thiếu ớt khô phi dậy thơm,
bỏ qua động tác xối dầu sôi hương xuyên tiêu

bắc ninh 23.11.2024

(1)

Bạn đồng hành hỏi tôi và TL, nếu đi đường cao tốc thì liệu có nhanh hơn (?)

Chúng tôi biết với ông lão bụng to và chân dài, ngồi xe con bốn chỗ không phải là điều dễ chịu gì. Và chính vì vậy, trước khi xuống nhà bắt xe, chúng tôi thậm chí còn bàn nhau, từ bữa sau mình đặt xe bảy chỗ.

Nhưng sau câu hỏi của bạn đồng hành, tôi mới vỡ lẽ, vấn đề không hẳn là chuyện xe to hay nhỏ. 

Mà là ông lão nhà ta bắt đầu "chán" với hành trình quen thuộc. Theo lời của ông, đâu đâu cũng là nhà, đồng ruộng đi đâu hết cả rồi. Mà nếu đường quen không còn hấp dẫn thì chạy một lèo cao tốc cho xong chuyện.

Tôi cười khành khạch, ấy sao bác lại nói vậy, đây là phát triển, là đô thị hoá đấy.

(2)

Ở làng quê Ngoại, nhìn dáng vẻ khang trang bề ngoài của nhà cửa và đường lối thì có vẻ như nông thôn phát triển thực là thành công. Nhưng đằng sau những cánh cửa nhà và trong đầu óc của những người sống trong đó thì chuyện có thể là khác.

Theo lời Mẹ kể, giờ trong làng hiếm còn nhà nào giữ được mèo. Nhưng nào chỉ có vậy, hết nạn trộm mèo, trộm chó, rồi giờ là trộm gà. Có anh sang nhà người quen hay họ hàng gì đó đi Nam, dùng nhà vườn bỏ trống để nuôi gà. Một đêm cả vài chục con cục ta cục tác và o o biến mất dạng. Còn chú hàng xóm nhà ngay bên cạnh cũng sau một đêm mất liền mấy con gà thịt vốn định dành bán dịp Tết. Mà chuyện đâu có hết, đạo chích theo đường ao làng tiến vô vườn nhà chú hàng xóm, quơ một mẻ lớn xong thì tuần sau quay trở lại vơ nốt. Giờ chú hàng xóm gà bán gà ăn một con cũng chẳng còn. 

Con vật là vậy, trộm còn chôm cả xe máy điện của bọn trẻ con đi học về để hớ hênh trong sân. Cuộc sống ở làng cứ nhìn bình yên thong thả thế mà động đến túi tiền ngân sách mỗi nhà thì xiên chỗ này, lệch chỗ nọ khiến nhọc và đau cái đầu. Mất gà đối với người nuôi hóng Tết coi như là mất đi một góc Tết. Mất xe điện đối với phụ huynh coi như là lại phải gánh một khoản phát sinh kha khá. Ai vui được cơ chứ!

Con gái vác về hai bộ khoá cũ cho các cụ. Để khoá thêm một lớp cửa chuồng gà. Cùng lời dặn, thôi thì phòng người ngay hơn kẻ gian. Nghĩ mà hài, nhà mình, đất mình mà sao cái tâm thế chủ nhân ông nó lại mỏng manh vậy a :-/

cây cải đứng một mình

đồng nát: chờ đổi một nồi to chuyên nấu cám gà

trái mướp đắng này

một cây ớt lèo khèo