tỏi tây - tỏi tây "tây" và tỏi tây "ta"

Tỏi tây 

leek

Chinese leek
poireau (F)

jiu cong (C)

gau cong (C - Cantonese)

* Khác: hành boa-rô

(1) 

bếp nhà biển - tỏi tây "tây"

Cuộc đời, cuộc sống xung quanh chúng ta không để tâm thì nó/chúng cứ tự nhiên trôi. Để tâm chút thì cái lòng cái dạ cái tâm cái trí của chúng ta phập phồng lên xuống với nhiều cung bực cảm xúc, mà trong đó cái phần mang tên hiếu kỳ hẳn là không nhỏ.

Ngày trước, tôi ngồi xe máy chạy ra chợ tiểu khu, dừng bên sạp hàng bà bán rau quen có khuôn mặt 24/7 quàu quạu khó chịu, mỗi khi nói cho cháu mấy cọng cần tây hay một hai cây tỏi tây thì thảo nào bà này cũng tự tiện khều tay lấy thêm tương ứng tỏi tây hay cần tây. Đối với Bà Chắt bán rau ở chợ tiểu khu, đã mua cần tây ắt phải có đồng hành tỏi tây và ngược lại. Và tôi, người trong phần lớn trường hợp vội vã can ngăn, ấy không cháu chỉ cần một thứ, thì cứ từ từ như vậy mà coi đương nhiên tỏi tây - cần tây là một cặp đôi hoàn hảo.

Cái sự coi đương nhiên của tôi còn mở rộng ra sự tiếp thu và định dạng hình ảnh về hai món rau gia vị này trong đầu. Cho tới khi sống cùng Tiên sinh, phải nấu nấu nướng nướng nhiều hơn, để ý nhiều hơn thì tôi mới giật mình. Về từ hình dạng qua kích cỡ của rau cũng như tên gọi dành cho chúng!

(2)

Chuyện cần tây - cần tây "tây" và cần tây "ta"/hay còn gọi là cần Tàu - sẽ được ghi ở mục khác. Note nhỏ này dành cho tỏi tây - tỏi tây "tây"/hành boa-rô và tỏi tây "ta", hic :-)

Cùng tên gọi tỏi tây nhưng bạn lớn - tôi tạm gọi tỏi tây "tây" vạm vỡ như võ sĩ quyền anh hạng trung, trong khi đó bạn nhỏ - tỏi tây "ta" thì lèo khèo như thằng bồi chạy tới chạy lui phục vụ trong phòng tập.

Ấy nhưng bỏ qua cái dáng vẻ đó thì về vị về chất khó mà nói ai hơn ai nhá. Vì mỗi bạn sẽ thực hợp với những món nhất định nào đó. Chỗ này, tất nhiên vẫn nên có mở ngoặc là trong trường hợp bất đắc dĩ, người đứng bếp vẫn có thể linh hoạt thay thế bạn lớn cho bạn nhỏ hay bạn nhỏ cho bạn lớn!

(3)

Các món xào bếp Việt, nhất là khi miền Bắc đón tiết lạnh thu đông, mà dính tới tỏi tây - và trong phần lớn trường hợp là đương nhiên có đồng hành cần tây - thì cứ nên là tỏi tây "ta" quen thuộc ở các sạp rau trong chợ tiểu khu. Từ thịt bò qua nạc vai dính kha khá mỡ giòn giòn tới cá quả hay tổ hợp hải sản - mực, tôm và cá -, rồi nữa là đĩa xào có thấp thoáng bóng bì trong mâm cỗ Tết, rau gia vị quen thuộc hàng đầu cứ là cặp đôi cần - tỏi tây "ta"". 

Trong khi đó, với những món ninh hầm om - từ các loại canh súp qua chashu - ba rọi xá xíu kiểu Nhật, tôi lại thích dùng hành boa-rô, tức bạn cần tây "tây" cây to chắc nịch không. Mấy bạn này cho tôi cảm giác vị thanh hơn là cây tỏi tây "ta" nhỏ tháu xinh xinh và có phần nhỉnh vị hắc.

Chút nhỏ phân biệt là vậy, còn như đã nói ở trên, tôi nghĩ cứ là linh hoạt uyển chuyển chợ có gì, bếp có gì thì mình mua nấy, dùng nấy. Thoải mái một chút trong đường nấu ăn bếp nhà mình, phục vụ cái dạ của mình, như thế tốt hơn là chấp nê tay lăm lăm một dẻo lớn ba rọi và gào lên sao không mua được cây boa-rô [bự] để lấy lá làm món xá xíu theo công thức của cô chủ Just One Cookbook đây. Đó là chưa kể những món mỳ phở xào hay cơm rang tuỳ hứng, bất quy tắc được làm trong bếp nhà, tiện có phần tỏi tây, dù là cây lớn hay cây nhỏ, cứ thêm vài lát mỏng hay sợi rau chẻ cho vô, vừa đẹp vui con mắt vừa làm giàu vị cho món bày đĩa trên bàn ăn, rất thích! 

bếp căn hộ - đây tỏi tây "ta"