thư paris (2)

(1)

Ở Sciences Po, một trong những chủ đề đọc ở thư viện làm tôi khoái chí nhất là Mai 68. Và câu nói hay ho nhất về phong trào này tôi nghe được là trong một lớp học nhóm về đời sống chính trị Pháp, từ ông giáo mặt mày lúc nào cũng tưng tửng và là một nhà bình luận chính trị danh tiếng trên sóng truyền hình, tao đã từng là dân 68 đây, còn giờ tao rất phải đạo - conventionnel. 

Tôi đem chuyện này kể trong bữa tối đại gia đình của Alex. Một hai ba giây im lặng rồi quá nửa bàn ăn cười ầm ầm và nhất loạt hướng về ông chủ nhà. Ông già nhìn tôi cười rất hiền, rất bao dung. 

Tôi nham nhở miệng cười mà dạ rống chẳng hiểu mô tê chi sất.

Sau đó, Alex chỉ về phía phụ huynh giải thích, ông già tao là dân 68 và thiếu chút còn gia nhập PCF đấy. Còn bây giờ mày nhìn ông ý xem. Từ một thằng phản loạn nạy đá lát đường ở khu Saint-Germain-des-Prés thì giờ ông ý là siêu bảo thủ!

(2)

Cái nước Pháp mà tôi lưu giữ trong đầu là nước Pháp thu hẹp ở một vài dấu chấm giai tầng xã hội bé tý xíu thành Paris. 

Một nước Pháp đứng yên. 

Một nước Pháp của quá khứ, của niên học 1996-1997 trong các đại giảng đường hay lớp học nhỏ từ phố Saint Guillaume qua Saints-Pères.

(3)

Còn nước Pháp cuối năm 2020, trong thời đại dịch toàn cầu, tôi biết qua mấy hình ảnh coi chớp nhoáng trên màn hình tivi với những người biểu tình phóng hoả trên đường phố Paris.

Và nước Pháp - Paris trong thư giữa tuần của bạn!

Dân Tây cũng đói bà ạ. Hôm nay bác hội trưởng chương trình từ thiện Resto du coeur lên kêu gọi bà con đi chợ nhớ mua đồ bỏ cho hội. Chương trình này chuyên tổ chức quyên góp trực tiếp ở các siêu thị. Đưa cho bà con mỗi người một cái túi. Ai muốn quyên góp gì thì đi chợ mua, cho vào túi riêng đưa ra bàn của hội.

Ông hội trưởng nói chứ, bây giờ người nghèo mở rộng lắm: tụi trẻ, ông bà già, tụi sinh viên, những người làm việc theo thời vụ. Cuối cùng thì ông ý kêu gọi bà con nhớ mua đồ cho em bé (vì có nhiều con của các bố mẹ đơn thân hoàn cảnh khó khăn) và đồ cho dignité humaine [vì phẩm giá] (chẳng hạn như băng vệ sinh phụ nữ).

Riêng băng vệ sinh phụ nữ thì từ sau khi xem xong bộ phim I, Daniel Blake của Ken Loach thì tôi thường xuyên hỏi các tình nguyện viên xem họ có nhận băng vệ sinh không. Hồi đầu họ toàn phải hỏi nhau có lấy không. Nhưng từ năm ngoái thì họ nói ngay "có, có". Năm nay thì ông hội trưởng kêu gọi thẳng thừng luôn.

[Tin thời sự] tụi luật sư và các văn phòng luật sư phá sản 50% từ hồi dịch đến giờ.

Bên Tây [Pháp] tôi cũng nghe nhiều trường hợp đi xin đồ từ thiện rồi thành tình nguyện viên luôn.

Tây từ hôm thảo luận rồi bỏ phiếu luật an ninh chung với điều khoản 24 cấm quay phim chụp ảnh và phát tán hình ảnh cảnh sát làm nhiệm vụ đến giờ loạn luôn [...] 

Thủ tướng chính phủ hôm qua tuyên bố sẽ thành lập uỷ ban độc lập viết lại điều luật 24. Hôm nay thì tất cả các cánh, kể cả cánh sân nhà, cho đến lưỡng viện đều "khuyên" thủ tướng nên nghĩ lại và đừng xúc phạm lưỡng viện bằng cách đó. Cuối cùng thì thủ tướng tối nay tuyên bố, sẽ không thành lập uỷ ban kia nữa🥵. 

Thứ Bảy bà con sẽ đi biểu tình vì hai vụ việc vừa xảy ra [cảnh sát tấn công người nhập cư và cảnh sát đánh người da đen] và các pref. đã cấp phép.