campbell & spam

Người Hàn có món budae jjigae gắn liền với Spam. Chuyện không rõ thật hư thế nào nhưng tôi nghe kể quà biếu tặng người ta còn gói bạn thịt nguội này bằng những khăn gói sang quý để lễ lạt nhau. Người Phi-luật-tân quen thuộc đến tận xương tuỷ nhãn hiệu Campbell, nghe nói từ đời bà qua đời cháu. Nghe nói ở cả hai xứ đó, hai thứ thức ăn liền, ăn mau, chế biến sẵn đó đều xuất xứ cờ-hoa và đến đó cùng với quân đồn trú.

Nói về lịch sử thức ăn và ăn uống, ngẫm nghĩ những giao thoa thoáng chốc và giao thoa bền vững ra đống chuyện hay.

Tôi nhớ hồi bé xíu qua nhà Bà Nội ở phố Cửa Bắc chơi, rất ấn tượng với mấy cái vỏ hộp kêu tên hộp sữa Ghuy-ghô. Mãi rất lâu sau này mới rõ thì ra là Guigoz. Hộp thiếc sáng màu, thân cao, cũ mà vẫn đẹp và chắc, đựng hạt đậu xanh khô vô cùng lợi hại. Mà phải nói thêm là cái hộp quý, hạt đậu trong đó cũng quý.

Nhà không có người đi lính không rõ chuyện chiến trường, ngày còn học đại học tôi láng máng chuyện trong gói đồ khô đi liền túi quân trang có thứ lương khô đậm tình bằng hữu, tên gọi là gì, hình dáng và phong vị ra sao tôi không biết.

Thời xã hội chủ nghĩa tưng bừng khí thế và sau đó là khi thuật ngữ kinh tế thị trường [định hướng xã hội chủ nghĩa] lờ mờ xuất hiện trong diễn ngôn chính thức rồi xông pha trận địa ngôn ngữ dân gian, tôi không nhớ rõ tên nhưng khối món đồ gia dụng xuất xứ cả xô-viết lẫn tư bản [Phương Tây] trở thành món đồ có giá của nhiều nhà. Còn về thực phẩm? Tôi nghĩ lúc đó còn thiếu đói bỏ xừ nên chắc không có món quá phổ biến. Có chăng quen thuộc với các gia đình thì hẳn chỉ là trong một "giới" xã hội nào đó, kiểu như dân đi sứ, dân xuất khẩu lao động hay dân chạy tàu viễn dương.

Tôi không uống rượu và hút thuốc chuyên nghiệp nên không chắc. Rất có thể có những nhãn mác nào đó, nếu không phải là phổ biến rộng tầm quốc dân với đơn vị tính hộ gia đình thì cũng có thể trong nửa dân số đàn ông trưởng thành.

Còn chuyện tôi nhớ rõ là mấy năm ròng sau mở cửa biên giới, bia Vạn Lực xông pha ầm ầm khắp chốn cùng nơi, rồi mấy thứ bánh quy chữ vuông có chữ Việt cũng có. Giờ tôi không còn thấy cái chai bia cao cao nữa nhưng gói bánh quy giòn thì nhan nhản mấy quầy đồ lễ trên Yên Kỳ cũng như nhiều cửa đền chùa ở tỉnh ngoài.

Vậy câu hỏi là ở Việt Nam có hiện tượng [tương tự] Campbell và Spam không nhể?

Trong khi chờ tìm ra [các] đáp án, tôi nịnh bợ bạn đánh chén liệu có thể thử để biết Spam là gì không. Ngay tắp lự có ông phồng mang trợn má chắc nịch một câu "Không! Trong nhà này tuyệt đối không có chỗ cho Spam". Xong rồi ông thắc mắc sao tôi lại biết cái món này. Thế là lại có màn hài hước tiếng Anh tiếng Pháp đá đấm nhau rằng thì là mà Spam thì rõ rồi, nhưng cái món Campbell đó, bác có biết hay không...🤣🤣🤣

Note bổ sung: Đây, món đầu tiên trong Campbell và Spam phiên bản Việt: bơ Bretel!