Bà con trồng vườn rau thu hoạch cả ẵm, tôi đây rón rén mỗi món một phần bé xinh xinh.
Nhưng tôi hoan hỉ lắm, vì đây là do tay mình vun xới :-)
 |
| vườn nhà rừng: phúc bồn tử cây con đánh từ vườn của Father Mark sau hai năm cuối cùng đã cho trái |
 |
| vườn nhà biển: rau diếp tha hồ chén đậu đỗ mẻ hái đầu tiên chưa đến mươi quả trái dưa "của Chúa" - quả bói đầu mùa và một bạn củ cải "vét vườn" |
(1)
Tối qua, tôi khoe thành tích nhổ cỏ cũng như tiến bộ của đám cây rau nhà biển với Mẹ. Đến đoạn thông báo, giờ con có một quả dưa chuột xinh xinh và rất nhiều hoa chờ đơm trái thì tôi được bà cụ già mách cách thụ phấn. Đại khái là sớm mai khi trời chưa bắt nắng, ngắt bông hoa đực, khẽ tay bỏ các cánh hoa rồi nhẹ nhàng chạm phần nhuỵ đó vào các bông hoa cái. Tôi lơ mơ hoa đực hoa cái thì được nghe hướng dẫn về cách nhận biết chúng. Thế là con gái hăm hở, để mai con làm.
Bạn đời ngồi bên cạnh hóng hớt. Đến chủ đề này thì ông lắc đầu quầy quậy, không cần, không cần. Tôi hỏi tại sao, thì đã có lũ ong của Father Mark. Chờ tôi chuyển lời xong với Mẹ, ông gào tướng lên, đây là ong đặc biệt, ong đến từ Thiên đàng :-)
(2)
Hết cuộc điện thoại, tôi phát huy máu xỏ xiên liền nghĩ nhoằng ra hai chuyện.
Thứ nhất, bấy lâu nay chúng tôi luôn đùa vui là mỗi năm ông cha hàng xóm phải "lại quả" ít nhất là một hũ mật vì bọn ong của ông đóng quân thường trực bên vườn nhà chúng tôi. Nhưng giờ xem ra cái yêu sách trong tưởng tượng này thật thiếu tính khả thi, vì ong hút mật nhưng cũng đồng thời giúp thụ phấn không ít cây rau củ, đủ coi là có đi và có lại rồi.
Thứ hai, vì ong thụ phấn hoa giúp ra trái dưa chuột, tôi đây giờ có thể gọi các bạn dưa leo vườn nhà biển, trong tương lai, rằng thì là mà đây là dưa của Chúa, hỉ :-)
 |
| ong từ nhà ông cha hàng xóm |
(1)
Tôi nhìn nắng, ngao ngán.
Tôi nhìn nắng, và nhớ tới hình ảnh "nắng tháng Tám" của Faulkner.
Bản chuyển ngữ Light in August, tôi mua về hăm hở đọc được đôi ba trang thì bỏ. Lý do rất chi là nhão nhoét và nếu diễn đạt, giải thích thiếu rõ ràng thì không khéo sẽ rất dễ bị đánh giá là politically incorrect. Có vẻ như dịch giả là một ông bà bác cao tuổi người Nam. Tôi nói vậy vì tiếng Việt trong/của bản dịch rất mang tính "địa phương" và đặc biệt nữa là có rất nhiều từ "xưa.
Ngày xửa ngày xưa tôi còn đủ kiên nhẫn ngâm mấy câu Kiều với hai bản sách hỗ trợ bên cạnh, từ điển tiếng Việt và Từ điển truyện Kiều của học giả họ Đào. Đến Faulkner, thà tôi "không biết ông này là ông nào", chứ bảo vừa đọc vừa ngẫm chữ đoán ý thì tôi oải.
Nhưng mà cái không khí uể oải trĩu nặng cùng mô tả về nắng trong mấy trang sách của vị văn sĩ qua chuyển ngữ chữ Việt mà tôi đã kịp đọc qua thì đến giờ tôi vẫn nhớ. Và thế là có chuyện thi thoảng gặp ngày nóng đặc biệt, tôi sẽ lẩm bẩm, nắng tháng Tám.
(2)
Vấn đề là giờ lịch mới chỉ cuối tháng Sáu.
Nước Mỹ nóng. Cả một dải New England nóng. Nhà rừng kẹp giữa Massachusetts và New York nóng. Ngó tin nhà biển, Connecticut cũng nóng.
Trên đường xuống núi, tôi được bạn đồng hành an ủi, về Connecticut sẽ mát hơn nhờ gió biển. Gió nào chẳng thấy, hơn hai giờ đồng hồ ngồi xe tôi tưởng mình phát rồ. Bảng nhiệt độ trong xe luôn báo mức 98-100 độ F ngoài trời. Còn về đến nhà, chỉ vỏn vẹn chưa tới mười phút dỡ và xếp đồ, tôi thấy thân người mình ướt nhép.
(3)
Chúng tôi cuối cùng thấy mình "sống sót" sau một hành trình nóng.
Thời gian của ngày giờ rất chi là đặc biệt: ở yên trong nhà, trừ phi có việc phải đi chợ mua thức ăn hay lấy thuốc. Vườn tược chi chi muốn làm cứ là phải thật muộn cuối ngày.
Góc này của thành phố biển tựa như một thành phố ma. Không người dắt chó đi dạo. Cả bọn trẻ trâu phóng xe máy ầm ầm cũng biến mất dạng. Mà chẳng cứ người hay chó, già hay trẻ, đến lũ chim cũng trở nên lặng lẽ lạ thường.
Tra thời tiết, nhà đài báo thành phố biển 75 độ F. Còn tự mình kiểm tra, vẫn cứ là xấp xỉ con số 95. Tôi nên tin nhà đài hay cái nhiệt kế đây.
Trong thời gian của ngày, chỉ có một "nhân vật" bất chấp điều kiện thời tiết mà chăm chỉ lao động: cái máy cắt cỏ tự động mà tôi đặt tên là Stupido.
Tối qua, tôi đi ra phòng khách làm gì đó, đúng điểm thời gian ông bà trên tivi đang nói về tình hình thời tiết của tuần. Tôi nghe thấy từ haze, đánh bậy đánh bạ đoán mò, kết quả gần trúng.
Quá nửa thời gian đầu sáng nay, mở cửa tôi ngó trời. Một sắc ghi xám mờ mờ ảo ảo, tựa như phía trong của một cái thố inox vừa được úp lên một đĩa thức ăn hoặc rất nóng hoặc rất lạnh và hơi nước chưa kịp tụ lại thành giọt.
Ở Mỹ tôi có thể khó khăn thích ứng ở cả vạn chi tiết. Nhưng có một điều tôi tuyệt đối không thể phàn nàn, đó là không khí sạch, từ nhà rừng xuống nhà biển. Tiết trời qua các ngày, các mùa của một năm có thể rất nóng, có thể rất lạnh. Nhưng đảm bảo mỗi khi mở cửa bước ra hiên, tôi đều có thể thoải mái mà hít thật sâu, nghe rõ đường đi của hơi thở tựa như một sợi cước mong manh mà liền lạc, chắc chắn, đượm hương mằn mặn của biển hay ngai ngái của đất rừng.
 |
| haze - với ông là cool, với tôi vẫn là cold :-) |
Tôi có đôi L.L. Bean đi tuyết để ở nhà rừng. Thành phố biển đón cơn bão tuyết đầu tiên của năm, muốn giúp bạn đời xúc dọn tuyết chỗ lối đi nhưng không giày thì tôi chỉ biết ngồi im trong nhà với chút áy náy.
Hàng xóm phố biển hay ra phết. Ba nhà chung cái máy cào tuyết, ông nhà này vì năm nào cũng đi Việt Nam thì đề nghị tui đây trả nửa tiền, phiền các bác hỗ trợ khi tôi đi vắng. Giờ thêm vụ ông đau chân, thế là có cảnh ngày cuối tuần, Father Mark mới sáu giờ sáng đã ời ời gọi ông hàng xóm kế bên để lấy máy rồi hai ông chạy máy dọn sạch tuyết cả ngoài vỉa hè lẫn lối chạy xe của ba nhà. Phải làm sớm sủa vậy vì sau đó ông cha còn phải chủ lễ ở Nhà thờ.
Cuối buổi sáng, ông lão nhà ta ra ngoài ngó nghiêng, nghĩ đến bác đưa thư thì xúc tuyết lối cửa trước để bác đỡ phải đi đường vòng qua lối để xe. Đang làm thì có ông hàng xóm nhà kế đối diện bên kia đường chạy qua ngó, ông này bảo, tui muốn xem vỉa hè ông được dọn tuyết chưa, nếu chưa thì đang tiện máy tôi làm giúp ông.
 |
| cơn bão tuyết đầu tiên của năm |
 |
| một ngày trước bão tuyết |
 |
| người ta nghỉ lễ ra biển uống bia, ông lão nhà ta làm vườn |
Tôi không ghi chép lại nhưng về đại thể đã có một ý niệm về món BBQ sauce thần kỳ. Dứt khoát không được thiếu Lea and Perrins Worcestershire. Trong bữa trưa, Chef Brian nói về món sauce bạc hà thần thánh của người Mexico, và tên gọi người ta đặt cho nó - sauce của người da trắng.
Hôm qua ở trại cây, tôi tham lam nhặt liền 3 khay việt quất. Kết quả là cả chiều nay lọ mọ làm hai món bánh với nghiêm chỉnh chanh vàng cho nước cốt cùng vỏ bào thơm. Món quả phủ bột-bơ giòn nướng lò hoàn hảo khi kết hợp với kem vanilla. Riêng về bánh quy thì thua xa mẻ đầu tiên tôi làm hôm trước với sữa chua Hy Lạp. Tôi không rõ là do ít bơ hay vì không có sữa chua. Túm lại là thôi, bỏ qua cookies, cứ crumble là khoẻ :-)
Cuối chiều trời dịu, ông lão nhà ta tranh thủ trồng nốt chậu hoa chỗ vườn tứ nguyệt to trước nhà. Kế hoạch cải tạo khuôn vườn này coi như hoàn tất. Với rất nhiều cây to bị bứng đi, còn đám cây nhỏ thì lờ vờ chờ em nhớn.
Ngày 04 tháng 7 năm nay như vậy là có nhiều tầng vị và nhiều sắc màu :-)
 |
| một mẻ cookies không đúng ý - lần cuối cùng làm món :-) |
 |
| bữa trưa món nướng BBQ đúng tinh thần ngày 4 tháng 7 |
 |
| nhân tiện có lá chanh Thái, làm chơi món chấm thịt gà nướng |
 |
| đủ cho bàn 8 người :-) |
 |
| bông cải xanh đầu tiên từ vườn nhà rừng |
Cà tím ra hoa nhưng quả xem ra đậu không xong. Bí bắt đầu bò lồm ngồm. Đậu đỗ lấp ló sắc hoa đỏ tươi hấp dẫn bọn bay vè vè. Ớt mấy cây từ Mễ sang Việt không hẳn là yểu điệu thục nữ nhưng mà xem ra vẫn chưa thích ứng với môi trường. Cà chua trái xanh tưng bừng ôm giàn, hứa hẹn mùa bội thu.
 |
| cây củ cải trắng đầu tiên thu hoạch từ vườn rừng dài hơn nửa mét, củ bằng lóng tay cái |
 |
| phong phú, dồi dào họ nhà diếp món salad ngẫu hứng: diếp xoăn, hành tây, cà rốt, lê với shiitake mushroom dressing đóng chai |
(1)
Mùa hè đồng nghĩa với vui thú ngồi hiên, từ cafe sáng qua ăn trưa tới tụ họp bữa tối bạn bè. Niềm vui đó của ông chủ nhà héo tàn theo thời gian từ dăm bảy năm nay. Vì một đám cây sơ-ri. Vì nhà hàng xóm hai ông bà Do Thái béo.
Tôi theo dõi chuyện này, thấy buồn cười.
Theo luật, trồng hay không trồng đám cây chắn tầm nhìn ra biển của ông lão nhà ta là quyền của nhà hàng xóm. Còn theo lẽ thường, trong quan hệ người-người nói chung và hàng xóm láng giềng nói riêng, ai biết chuyện này cũng có chung một kiểu loại phản ứng cùng an ủi, thôi thì gặp phải láng giềng "củ chuối".
Chuyện là một ngày đẹp trời, nhà kia trồng một cây sơ-ri bé hin hin là quà của thằng bé con trai tặng ông bố nhân Father's Day. Thằng bé đó đăng ký hộ khẩu thường trú ở viện tâm thần từ lâu rồi nhưng cây thì không phải chỉ có một, mà là hai, là ba, là bốn. Nó từ trại về thăm nhà và bố mẹ nó tiếp tục trồng cây kỷ niệm.
Khi bọn cây lớn và bắt đầu chắn tầm nhìn, cứ hè về là có một vở kịch vui. Nhà bên này xin phép nhà bên kia cắt tỉa. Nhà bên kia, ấy tụi tui còn hóng trái sơ-ri. Trái chưa ra đã bị bọn chim xơi gần sạch. Ông béo chủ cây sau mấy tuần thể hiện cái thế mạnh vì có cái cây với ông béo nhà bên này xong thì cuối cùng ra vẻ ta đây bề trên phẩy tay, thôi được roài.
Ông lão nhà ta hăng hái cắt tỉa. Tiếp sau đó là hồi hai của vở kịch khi ông béo kia hét vào mặt ông béo này, tui sẽ thịt ông, ai cho ông cắt trụi đám cây của tui. Thực tế thì chẳng có cái cây nào bị trọc đầu cả, ông bên này rón rén cắt tỉa vừa đủ tầm nhìn, còn ông bên kia vẫn là mồm to bố mày đây uy quyền.
(2)
Năm nay, hè chưa về mà biển đã chẳng thấy đâu.
Ông lão nhà ta bận bịu tới lui việc nhà rừng, thời gian tìm ông hàng xóm bàn chuyện tỉa cây hoá thành eo hẹp.
Tôi lại thấy buồn cười. Khi nghĩ đến cái vở kịch lặp lại kia.
(3)
Cuối buổi chiều hôm qua, đang lui cui dọn vườn thì tôi nghe thấy tiếng chó sủa ăng ẳng, rồi giọng đàn bà quen thuộc. Ngó một cái, hoá ra là bà Do Thái và con D.O.G của bà ấy.
Bà hàng xóm và lão Tiên sinh nói chuyện gì đó liên quan sức khoẻ của ông hàng xóm, người mấy tháng trước vừa có một trải nghiệm sinh tử. Tôi không hóng hớt, nhưng nghe thấy lời cuối của bà kia, privacy.
Một lúc sau, tôi thấy ông lão nhà ta mặt dài ngoẵng. Hỏi thăm thì hoá ra là chuyện đám cây. Hoá ra không chỉ có ông chồng nhà đó yêu thích việc "làm khó" mà bà vợ cũng gớm chẳng kém phần. Lý lẽ ban đầu được bà đưa ra là vì thu hoạch quả rồi mau chóng chính bà cũng thừa nhận là quả xanh chua loét, bà chỉ ăn đúng một lần, và rằng bọn chim ăn cướp gần hết. Thế là bà chuyển sang cái cớ, đám cây đó bảo vệ sự riêng tư.
Thật đáng ngạc nhiên, và cũng đáng ngờ. Vì ngôi nhà của ông bà ở mé bên kia khổ đất. Đám cây thì là ở mé bên này. Chúng tôi đây mở mắt là một đường thẳng đám cây - khoảnh đất - con đường - và biển. Có muốn chằm chằm theo dõi ông bà thì rõ ràng là cổ chúng tôi nghẹo là cái chắc. Đó là chưa kể chúng tôi đâu có rảnh mà nhòm ngó nhà ông bà.
Mà chuyện không chỉ có vậy, cùng là đám cây, hai ông bà hàng xóm trong khi "bảo vệ" trạng thái cho mấy cái cây chắn tầm nhìn của nhà bên này thì cũng đồng thời yêu cầu ông chủ nhà bên này cắt cụt đầu một cái cây khác ở gần đó. Với lý do, cái cây hạn chế hiệu quả của các tấm pin mặt trời được lắp trên mái nhà của họ. Ơ kìa, thế riêng tư đâu rồi :-)
(4)
Tôi chợt nhớ, cách đây mấy tháng, bà hàng xóm nhà giàu than phiền rằng bà Do Thái kia tỏ vẻ rất không hài lòng về hàng thông ngăn cách giữa đất hai nhà, rằng thì là mà một trong những cây thông sắp đổ xuống mái nhà của bà. Lúc đó nghe chuyện, tôi cười té ghế. Cái cây phải cao gấp đôi gấp ba mới có thể đổ trúng nhà. Bà Do Thái coi bà nhà to kia là ngố à.
Và rồi máu xỏ xiên trong tôi đột nhiên tăng nhiệt. Đặng làm bớt đi cái sự nặng nề về tâm trạng của bạn đời, tôi nhảm nhí tung ra ý kiến sặc mùi âm mưu thuyết của mình, khả năng cao là bấy lâu nay, người chỉ đạo toàn bộ câu chuyện cây này không phải là ông chồng mà là bà vợ a.
(5)
Hôm trước, khi đi lòng vòng dạo quanh mấy ô vườn của Father Mark, chúng tôi thấy một đám cây cảnh được cắt tỉa gọn gàng. Ông cha hàng xóm giải thích, ông yêu cầu Brother Luke làm việc này để hai ông bà chủ nhà kế bên có thể hưởng thụ niềm vui ngắm biển từ hiên nhà của họ.
Tiếc là tầm nhìn ra biển của chúng tôi không phải là theo hướng vườn của nhà ông cha hàng xóm. Và nhà Do Thái kia có cái uy-quyền-tầm-nhìn với chúng tôi, chứ không phải là ông linh mục.
Sau chừng nửa giờ, xem ra ông chủ nhà bên này đã vơi kha khá cái sự rầu rĩ. Vì ông còn mải nghển cổ ngắm bọn ó cá đang bay liệng tìm kiếm con mồi.
Tôi nghe tiếng phà ụ. Tôi ngó trời xanh. Và đột nhiên phát hiện ra một giải pháp: không thấy mặt nước ông vẫn nghe gió biển và thưởng thức âm thanh của tàu phà tới lui, vậy nên thôi thì thay vì ngắm biển ông chịu khó ngó trời, sắc và phổ xem ra cũng xêm-xêm mà :-)
Tôi càng ngày càng ki-bo, rau món nào xin được, tận dụng [để] trồng được là tôi mần lấy được. Kinh giới và cải xoong trồng giâm cành, húng chanh và hẹ tây bứng cây từ vườn nhà ông cha hàng xóm. Năm nay là vậy, còn lay lắt qua mùa đông vừa rồi và giờ đang hồi sinh có chậm chạp răm cùng ngổ, mau lẹ sả và bạc hà rừng. Hành lá giữ lại gốc rễ củ trắng để ngâm nước bắt rễ đủ dài thì trồng vô chậu đất, kiên nhẫn chờ hơn tháng trời giờ tôi dư dả phần lá xanh dùng mỗi khi cần.
Trong đám cây mua từ trại giống cây, loại rau mới góp mặt vườn năm nay có cà tím, hai giống Ý và Á theo nhãn đính kèm cái hộp cây, cùng xúp lơ xanh. Còn tự gieo hạt, hoặc là cây mới tinh trong vườn hoặc là thay vì mua cây giống như năm trước thì nay mình tự ươm, có củ cải vốn là hạt giống Nhật nhưng khi ra củ thì đỏ và tròn vo, thì là và mùi. Tôi tiếp tục mua cây giống cần tây, húng Ý và húng Thái tự xưng vị gắt gỏng đến lạ lùng, tất cả đều sống rất tốt.
Vườn năm nay được trang bị vòi tưới tự động mạnh hơn cái vòi cũ năm trước. Cây rau trong ô vườn nhỏ được trồng thưa hơn. Ông lão nhà ta rất ra vẻ ta đây triết gia vườn tược, cây không được để gần nhau quá. Tôi dzỏng tai, ngỡ ông sẽ giải thích rằng lũ cây cần không gian để vươn mình. Hoá ra cái lý ông đưa ra lại là, để mỗi khi vào vườn tui đây còn có chỗ đặt chân.
Hôm trước tôi thắc mắc, tại sao vườn rau nhà mình và nhà Father Mark cùng được khai mạc một ngày mà giờ cây vườn bên kia cứ gọi là phổng phao. Ông lão nhà ta bĩu môi, chấp làm gì, ông ấy có phân gà. Vừa nãy gặp ông cha hàng xóm dẫn cún đi dạo về, chào hỏi xong thành luyên thuyên tám chuyện một hồi. Ông chủ nhà bên này nhắc vụ cây nhà bên tươi tốt, thế là ra thành hai chuyện. Thứ nhất là câu chuyện nhà thờ bị cảnh sát đến điều tra sau khi có "tố cáo" nặc danh về chuyện nhà thờ nuôi gà trống. Cảnh sát tới, không hài lòng vì có những 9 con gà trong khi theo qui định nhà thờ chỉ được quyền nuôi 6 cá thể. Bù lại, chuồng gà được vệ sinh sạch sẽ, và nhất là chẳng có thằng gà trống nào. Thế là cảnh sát bỏ qua luôn vụ 9 thì nhiều hơn 6. Và cũng vì bọn gà vẫn ở đó mà có thêm chuyện thứ hai là chúng tôi được hứa hẹn về một món quà quý cho vườn rau: phân gà.
 |
| vườn rau nhà biển 2024 |
Năm nay, ông lão nhà ta "tăng cấp" trong sự nghiệp trồng rau và trồng hoa. Ông mua hộp chuyên ươm mầm, hộp "nhà kính" cấp nhiệt cho cây non, bận bịu lắp giá đỡ cây trong nhà và hệ thống đèn chuyên dụng, rồi bổ sung đất này dung dịch nọ.
Tôi lười, thấy ông bận tâm tính toán trồng hoa gì ở đâu thì xui ông sao không trộn lẫn các loại wildflower seeds rồi tung vãi tự do. Thế là bị mắng, đâu dễ vậy.
Chúng tôi có kha khá hộp ươm mầm rau và hoa. Thời gian cuối tháng Tư vắt sang đầu tháng Năm, việc vườn nhà rừng lẫn nhà biển là xới đất và loại bỏ cỏ dại.
Nói là không mua, nhưng thực tế cho tới giờ, ông chủ nhà đã vung tay quá trán với không ít chậu hoa cùng rau giống mua thêm.
 |
| các hộp mầm sưởi ấm |
 |
| ha ha ha, ai bảo "tui không mua" - trại giống cây trấn bên nhà biển |
 |
| đi nhà rừng lần này không còn là du lịch, lần này là để xuống đất |
 |
| người đi đâu mầm theo đấy: chuyến lên núi đầu tiên của các bạn mầm |
 |
| xuân về, vườn nhà rừng được gia cố cái rào, xới và thêm đất |
Trước ngày "toàn dân nộp thuế", hai ông thợ qua nhà, xem xét tình hình và ô-kê chúng tôi làm.
Chủ nhà nhìn trời xong quay sang nói với hai ông, các bác cứ thong thả. Nhưng mà hai ông này vội vội vàng vàng, roèn roẹt bút ký rồi đưa ra tờ giấy với các con số, phấn chấn nhận tờ séc tạm ứng từ ông chủ nhà và cười toe toét, sáng mai khởi công, bất chấp dự báo có mưa.
Hai ông thợ đến từ cái góc cuồng Chăm, nơi có nhiều người rất dữ. Ông chủ nhà ngó một trong hai ông thợ rồi quay sang chắc nịch khẳng định với tôi, đảm bảo là chăm-pờ. Nhảm xong rồi, ông không quên chủ đề chính là cái bậc thang bước ra vườn sau nhà.
Ông lão nhà ta cực kỳ hài lòng về kết quả, thang chắc và được dựng mau. Rồi ông tiếp tục phỏng đoán, hai ông thợ này khẩn trương hẳn là vì cần tiền cho vụ khai thuế đi :-)
 |
| có thang mới rồi thì "biết thế" [mình đã thay từ lâu roài] |
 |
| ông chủ nhà choáng váng vì tiền gỗ |
 |
| chờ bậc thang mới |
 |
| thang cũ xọp xẹp đã nhiều năm hạ bước chân không quên lẩm bẩm tự nhắc coi chừng |
Rất chậm nhưng cũng rất rõ ràng và chân thực.
Trời có lúc mưa, có lúc lạnh, lại có cả gió giật đùng đùng. Nhưng trời cũng rộng rãi cho nắng và cho ấm.
Mùa xuân không còn chỉ là được định nghĩa bởi tờ lịch trên tường hay cảm nhận mơ hồ của cơ thể. Cây trước cửa, hoa sau nhà, và ngay cả đám cây trú đông trong nhà và bãi cỏ nữa, tất cả đều khẳng định xuân đã về :-)
 |
| năm trước cây chưa kịp nhú đã bị máy cắt cỏ lẹm sạch năm nay vui vẻ một góc vườn |
 |
| tôi tiếc là đã không cắt tỉa cành kỹ càng hơn verbena sả chanh lần đầu trồng |
 |
| cây bà cố Nội có tuổi đời dài hơn tuổi chủ nhà |
 |
| ngày thứ hai quay lại xứ cờ-hoa: hiên nhà lại phủ tuyết |
Anh tài xế đón chúng tôi lần này đích thực là một tay lái lụa. Xe lượn lách qua các khu dân cư thay vì thẳng một lèo lộ to. Còn trên cao tốc thì xe chạy gần 200km/h. Tôi ngủ tít thò lò, đến khi về đến nhà biển thì mới tỉnh giấc. Mở cửa xe là có thể chạm tay những bông tuyết nhỏ lất phất.
Ngày hôm qua, đầu sáng tôi còn khoái chí là mình đây rất ổn khi nhìn thấy kha khá tuyết tan ngoài hè. Giờ trưa phải rời nhà đi bệnh viện thì tôi có chút khẩn trương vì cảm giác gió táp người. Còn tối về thì có đứa dở hơi triệt để nhăn mày nhăn mũi, sao mà rét.
Còn hôm nay? Tuyết quay trở lại xoá mắt. Tôi ngó ra ngoài thấy bọn chim béo ú nhảy nhót đầu các cành cây trĩu bông tuyết trắng. Rồi phía ngoài đường có một bà áo khoác đỏ dẫn chó đi dạo. Con cún cũng mặc áo đỏ chót như bà chủ của nó.
Gửi ảnh chụp nhìn từ cửa sổ cho TA, bạn gửi lại tấm hình một Paris nắng ấm. Tự dưng tôi lại nhớ và thèm cái thời tiết ương ương dở dở của Hà Nội :-)
 |
| sáng đầu tiên quay lại: tuyết đã tan nhiều |
 |
| sáng đầu tiên quay lại: trắng tuyết hoá lem nhem |
 |
| ngày thứ hai quay lại xứ cờ hoa |
 |
| một Paris nắng ấm từ TA |
 |
| chờ được lá sả chanh khô pha trà |
 |
| lá và cành bỏ đi - phơi lấy chút hương |
 |
| khổ thân cái cây |
 |
| nghịch :-) |
Ươm hạt tía tô một mẻ cho ra liền mười mấy cây. Tía tô trồng vườn nhà biển, tía tô trồng vườn nhà rừng. Tía tô cho hàng xóm trên núi, tía tô cho bác chủ Bayou ở thành phố biển.
Ở nhà biển, tôi có cả thảy 7 cây tía tô, 3 trong cùng một chậu, 3 nằm mỗi cây riêng một chậu, và 1 còn lại hạ thổ. Có cái lá nào nhỉnh chút là tôi vặt liền.
Hôm qua đi Bayou, tôi thấy chậu tía tô khổng lồ thì choáng. Vì bác chủ quán không biết làm gì với bạn gia vị này, tôi thành vớ bẫm, vác luôn cái chậu cây về nhà.
Sáng nay ngắm kỹ, chậu có 3 cây. So lại với chậu 3 cây nhà mình, đúng là một trời một vực :-)
 |
| cùng một lứa, cây nhà mình và cây Brian chăm |
 |
| tỏi bé tí hon nhà mình cạnh hai bạn tỏi quà từ vườn hàng xóm |
Nghĩ thì ờ, đúng vậy a.
Hình ảnh về ông cha hàng xóm có liên quan tới mấy khuôn vườn của ông mà tôi lưu giữ trong đầu hoá ra luôn là ông đang giới thiệu về cỏ cây hoa lá hay lũ ong nuôi; ông đang nhổ, hái rau này củ nọ để cho chúng tôi mang về nhà; ông giải thích về tên gọi của một giống loại cỏ cây nào đó và/hay cách trồng, chăm sóc và thu hoạch chúng. Nếu có hành động liên hệ trực tiếp tới hoạt đồng vườn tược thì là ông ôm một cái lọ to tướng với lổn nhổn trong đó vỏ trứng, rác rau củ tích từ bếp trong nhà giờ được mang ra để vung vãi trên nền đất vườn rau.
Việc làm vườn căn bản là do em trai của Father Mark, Brother Luke, đảm nhiệm. Ngoài ra còn có một cô tín đồ kiêm thợ vườn chuyên nghiệp hàng tuần tới kiểm tra, giám sát và can thiệp này nọ.
(2)
Ngày 1 tháng Bảy là ngày Father Mark thu hoạch tỏi vườn nhà. Lúc đó chúng tôi còn đang ở trên núi.
Trở về nhà biển, tôi há hốc mồm nhìn đám tỏi được dỡ và phơi trên bờ rào vườn nhà hàng xóm. Sao mà to!
Nhìn lại mấy bụi tỏi có hai năm tuổi của ông lão nhà ta, tôi chẳng buồn phóng tưởng chúng sẽ ra sao, các củ tỏi sau khi được thu hoạch nữa.
(3)
Tôi ra vườn ngó một cái. Cỏ dại và cả cây hoa lấn lướt nhà tỏi. Thôi thì mình đây cũng phải thu hoạch tỏi thôi.
Thành quả lao động của ông lão nhà ta xem ra thật là khiêm tốn.
Tỏi được phơi, bên cạnh hai bạn quà từ ông cha hàng xóm. Nông dân tay chơi tôi đây ngắm chúng và hi hi ha ha cười, tỏi nhà ta đấu sao lại tỏi nhà ông cha a :-)
 |
| thế này mới gọi là trồng tỏi chứ! vườn nhà ông cha hàng xóm |
Vườn rau trên núi có thêm nhiều thành viên mới. Bên cạnh mấy gốc cà chua được trồng lần trước, trong chuyến đi nhà rừng lần này, ông chủ nhà trồng thêm dưa chuột, bí ngô, ớt và một hai giống loại gì đó mà ông kể tôi nghe liền quên. Mấy cây phúc bồn tử xin từ vườn nhà Father Mark dưới thành phố biển có vẻ sống tốt, sống khoẻ trên núi.
Dưới nhà biển, chuyện trồng rau và ăn rau thực hài hước. Chúng tôi thường đi Massachusetts nên bỏ lỡ cơ hội hái và ăn lá cải rocket từ vườn nhà. Giờ mấy cây rau đều bung hoa và đậu quả, hoa và quả lấn lướt lá rau. Trong vườn phong phú sắc hoa, từ đỏ chúm chím đậu đỗ tới trắng gạo của cải rocket, qua vàng dịu của cà chua tới vàng thổ của đám hoa bí khề khà trên nền miếng lót vườn. Ong từ nhà ông cha hàng xóm líu ra líu ríu xung quanh các tầng hoa, nhìn rất vui mắt.
Tôi có mấy bài học to từ vườn rau năm nay: không cần mua quá nhiều cây giống mùi [ta] và hành lá, vì khi chúng lớn thì cái dạ của tôi đuổi theo không kịp. Nhìn rau mùi và hành xanh vì không được cắt kịp thời trở nên già cỗi và ngả sang sắc vàng, tôi sốt ruột và tiếc của giời lắm. Thì là và húng Thái tôi nghĩ cũng không cần mua về trồng. Đúng là có rau gia vị đó trong vườn đó thật tiện lợi, nhưng tính nhẩm thì số lần tôi dùng đến húng và thì là không phải là nhiều. Đó là chưa kể, không rõ do khí hậu hay thổ nhưỡng chi chi mà vị của thì là và húng Thái đặc biệt đậm sâu quá mức, kết quả là trong các món ăn, chúng áp đảo hương vị của tất cả những thành phần nguyên liệu và gia vị còn lại.
Đám rau bếp ta được trồng kiểu tận dụng và tranh thủ - rau muống giâm cành, răm và ngổ cùng kinh giới ngâm nước bén rễ thì chuyển sang chậu đất, sả cũng tương tự như hai bạn vừa kể tên - cũng như cây giống được mua - gừng trồng bị con gì nó gặm được vùi lại trong đất với hy vọng sống sót, chanh Thái mua một cây đắt lòi-tù-và mở hộp ra hoá thành hai cây con -, tất cả đều chầm chậm lớn. Tôi bắt đầu tính toán, hẳn sang tháng sau mình có thể hái nắm muống trắng đầu tiên.
 |
| không chỉ là cà chua :-) |
 |
| phúc bồn tử xin từ vườn nhà ông cha hàng xóm |
 |
| con gái của Mẹ giỏi ra phết: muống trắng này :-) |
 |
| trồng rau kiểu "tranh thủ": ngổ và kinh giới cành ngâm nước, chờ bén rễ rồi thì cho ra đất |
