nhật ký trà

Dobra Tea ở Northampton đóng cửa đồng nghĩa với việc chúng tôi không còn niềm vui ngồi nhâm nhi trà ấm bên cửa sổ lớn nhìn ra con phố nhộn nhịp tới lui khách du lịch cũng như tự chọn loại trà mình thích đóng gói mang về. Ở mấy siêu thị Á chỗ thành phố lớn, tôi nhìn thấy những kệ trà phong phú nhưng không nhặt mua vì cái cảm giác gờn gợn, coi chúng cứ công nghiệp thế nào ý. 

Trong nhà còn đôi ba hộp Chính Thái, một bịch Thiết quan âm Hồng Tâm cho và mấy gói nhỏ trà đen của nhà trà xứ Firenze. Tôi lo thiếu trà thì bắt đầu ngó nghiêng. Kết quả là tìm ra Verdant Tea. Cảm giác nhận trà, pha trà và uống trà thật vui vẻ:-)

Tôi đề ra kế hoạch cai cafe - lần thứ n - nhưng cứ lên gân lên cốt được một hai buổi sáng không nước nâu thì liền sau đó lại là đi chợ nhất định nhớ mua sữa [để pha cafe sáng]. Giờ đơn giản là sáng chút cafe nhưng suốt thời gian của ngày sau đó sẽ là trà, có xanh có đen và có cả hoa lá sẵn trong bếp nhà, vườn nhà. 

laoshan bilochun từ verdant tea

cúc mật ong

verveine / lemon verbena hái từ vườn nhà

trà cúc táo đỏ và bài tập thích nghi

trà cúc táo đỏ, hoa Mỹ quả Trung Quốc :-)

Cho chuyến quay lại xứ cờ-hoa lần này, tôi vừa là do cái tính lần khân cộng ẩu tả, lại cả tính ngại mang vác đồ loằng ngoằng rồi mấy món liên quan ăn uống chẳng may bị hỏi phải giải thích lên xuống nên cuối cùng ngoài mấy gói trà của nhà trà xứ Firenze cùng hai bịch oolong được bạn nhỏ Hồng Tâm cho thì tính đồ ăn thức uống có thêm chỉ đúng một gói táo đỏ là quà DA mang về từ Hongkong cho TL và bị tôi chiếm dụng. 

Sang đây được mấy hôm, đi cùng bạn đánh chén qua tiệm người Trung Đông mua bữa trưa, tôi nhìn thấy hộp trà cúc rất bắt mắt và có cái tên ấn tượng thì nhặt liền. Với tính toán, mình sẽ pha trà cúc táo đỏ.

Hôm rồi qua chợ Á Đông ở Hartford, có đứa ăn tham còn nghĩ dài thêm chút, mình đã có mật ong, gừng, táo đỏ và cúc, rồi quế, giờ thêm kỳ tử nữa thì được bình trà ngon a. Mò mẫm ngó nghiêng, đến khi thấy bạn kỳ tử thì tôi choáng toàn tập. Liền dăm bảy loại, rất chi là phong phú. Phải mỗi tội sao mà các túi kỳ tử to to là. Tôi tính chắc cỡ nhà hàng hay đại gia đình hàng ngày ăn thang và uống trà truyền thống thì mới mua túi bự vậy. Còn tôi, chào nhá.

Trà cúc táo đỏ cuối cùng cũng được pha. Chỉ đúng hai bạn táo và hoa. Tôi thấy ổn. Nhưng trong khi uống trà thì có kẻ lại lơ mơ nghĩ linh tinh lang tang rồi chuyển sang "cay cú". 

Chúng tôi sống không gần cộng đồng người [gốc] Việt, đi chợ Á to to chút thì cứ gọi là xa lắc lơ. Hàng đóng khối lớn, thông tin về sản phẩm nhiều khi sơ sài hay mơ hồ. Mua đồ qua mạng nhện thì thứ nhất là tôi chưa quen, thứ hai là tôi đã có vài trải nghiệm dở khóc dở cười về chất lượng của hàng nhập khẩu [từ] Á Châu nên tôi nản không muốn tiếp tục thử. Trong khi đó, ở Hà Nội, cái sự mua bán sao mà dễ dàng thuận lợi. Đồ khô gia vị-vị thuốc Trung Quốc, chúng tôi có nguồn đảm bảo để nhờ cậy là TA ở Paris và bạn nhỏ quê Quế Lâm. Cúc hàm hương sản phẩm của Việt Nam có không ít nhãn mác tốt, mua bán từ trực tiếp qua mạng nhện đều dễ dàng. Và quan trọng nữa, là giá cả vừa mềm mại hơn, lại có thể mua sản phẩm với số lượng khiêm tốn, phù hợp nhu cầu của mình. 

Rồi chưa kể nhà căn hộ Hà Nội có bình thuỷ trong suốt, pha trà, uống trà lại được thêm cái màn thiền-ngó, tha hồ xem sự biến đổi vi tế của bình nước với các món hoa và quả trong đó. Ở đây, ngâm trà trong bình pha Bodum thì quả là vô duyên. Nhìn đi nhìn lại, toạch một phát cả hoa lẫn quả nhảy vô cốc sứ to, và  mình đây uống trà theo một cách trực tiếp và thô tháo thật thà :-)

Nhưng nghĩ tới nghĩ lui vậy thôi, tôi chủ trương, cứ hài lòng với cái gì mình có, cái gì mình thấy. Và quan trọng hơn cả là thực hành sự thích nghi.

cúc khô xuất xứ Oregon, tên gọi rất điệu rất kêu
kém đậm hương đậm vị so với cúc hàm hương Kinh Bắc
nhưng đóng hộp thì chuẩn chỉnh khỏi bàn
sản phẩm Việt Nam có thể trình bày đẹp hơn
song tính tiện lợi và độ đảm bảo của bao bì thì chưa bằng

bích loa xuân gặp quế hoa ở hà nội

nhà có khách, pha chiết trà lịch sự
mình với mình, cứ gọi là lỗ mãng nguyên bình

Quế hoa, hoa quế, thực tiếng Việt thì là hoa mộc. Chúng tôi nhận được một hũ nhỏ hoa khô đặc sản Quế Lâm cùng lời hướng dẫn, pha nước mật ong được thức uống thơm và ngon. 

Bích loa xuân tôi nghe tên từ lâu nhưng mãi năm rồi mới lần đầu tiên thưởng thức. Bạn nhỏ cho trà thấy tôi áy náy [mua trà tốn tiền] thì bảo, chị yên tâm, trà thượng hạng em chỉ dám mua để tiếp khách, còn trà mang cho chị là loại phổ thông :-)

Trà cho nước sắc xanh vàng dịu nhẹ, giống như hương vị của nó. Lá trà nở trong cốc thuỷ tinh nhìn rất đẹp. Cậu khách nói, nếu là lá trà thượng hạng thì cốc trà này của chị đích thực là tác phẩm nghệ thuật. Tôi gọi vui, trà này là king's tea, nói nhệch tiếng Việt hoá thành kinh-thi :-)

Hôm trước đi ăn cơm khách, đến tiết mục trà nước sau bữa tối, tôi lần đầu tiên thưởng thức món trà Long Tỉnh tẩm ướp hoa mộc. Trà đó uống ngon lắm. 

Ở nhà ngại phá gói Lung-ching mới của nhà trà xứ Firenze, tôi và TL quyết định vậy mình pha thử Bích loa xuân với hoa mộc. Rất ngon!

trà chờ lọc và cho ra cốc nhỏ

trà hoa lài khô với táo đỏ và câu kỳ tử

Bình thường tôi pha trà hoa cúc với táo đỏ và câu kỳ tử. Hôm qua tìm mãi không thấy hoa cúc thì con giời khều sang hoa lài.

Uống vui vẻ. Nhưng nếu được hỏi chọn lài hay cúc, tôi hẳn sẽ thích các nụ cúc khô hơn.

Có phần vì là thói quen mồm miệng. Phần nữa cũng từ chỗ quen thói rồi thì đâm ra ngại, đâm ra e dè với những sự kết hợp mới.

trà hoa lài khô với táo đỏ và câu kỳ tử
hoa và kỳ tử cho vô túi lọc trà
còn táo đỏ khía đôi thân cho ra vị ngọt

lê hấp táo hay táo hấp lê

Bình thường món lê hấp trị ho, thông họng và nhuận giọng có chủ đạo là lê. Sau đó là đá đấm thêm táo đỏ khô, câu kỳ tử, gừng, quế, và đường phèn. Tất cả vô bát, chêm xíu nước và bát được đặt vào xửng hấp, chờ món thành, nguội chút là có thể thưởng thức.

Những ngày này, tôi làm món khác đi, cả trong bố trí nguyên liệu lẫn cách nấu.

- Lê ta một trái với chục quả táo đỏ khô Tân Cương (thay vì tỷ lệ một trái lê cùng hai ba trái táo), một dúm câu kỳ tử, đôi ba thanh quế, đôi ba lát gừng mỏng. Và bỏ qua luôn bạn đường phèn.
- Nguyên liệu được xếp vào bát, bát được xếp vào nồi hấp và đậy điệm bằng một cái đĩa. Bước đầu là hấp khô/hấp cạn, tức là chỉ thuần nguyên liệu chứ không bổ túc nước. 

Các trái táo được khía dọc thân quả thành hai nửa không hẳn rời nhau. Táo khía và lê xắt miếng trong bát sau đoạn hấp khô vẫn nguyên dạng hình nếu nhìn từ bên ngoài, nhưng nhẹ tay động đũa thì hoá ra đã mềm mại rất nhiều. 

Sau bước nấu cạn như thế này, có hai cách nấu nước: 
- Nồi hấp cùng bát hấp bên trong cứ để nguyên trên bếp lúc này đã tắt nhiệt. Tuỳ tính toán thời gian mà sau nửa giờ, một hay hai ba giờ gì đó mà thực hiện thêm đoạn hấp với nước - nhớ là nước nóng.
- Hoặc không tắt bếp, cứ thế chêm nước nóng vào và đun/hấp tiếp. Lặp lại quy trình nước đáy nồi hấp sôi thì chỉnh nhiệt về liu riu, nấu trong khoảng nửa giờ.

Nước cho lượng vừa đủ như mong muốn, lại đậy đĩa che cái bát, đậy vung nồi hấp, bật lửa to chừng nước đáy nồi hấp sôi thì chỉnh lửa về liu riu. Sau khoảng nửa giờ thì tắt bếp, hoặc để món hấp nguội từ từ trong nồi, hoặc bỏ luôn bát ra cho mau nguội.

Nước lê hấp táo, táo hấp lê này uống khi còn ấm là thích nhất. Nước không có ngọt của đường phèn nhưng vẫn dư ngọt ngào của táo cùng câu kỳ tử, thơm phức vị quế, thoang thoảng cay của gừng. Cảm giác tựu thành sau khi thưởng thức thức uống này là ngọt ngào ấm áp.

Tôi xấu tính, không tính quế cùng gừng thì lê tôi bỏ, câu kỳ tử cũng cho qua. Tôi uống nước hấp táo-lê đó, và chén sạch các trái táo mọng mềm. 

nấu nước táo, mình pha trà cúc

(1)

Cúc hàm hương pha trà uống, đơn giản nhất là mấy nụ khô vô ấm, chêm nước, đợi chờ... và uống. 

Cầu kỳ hơn chút thì cạnh cúc có thêm nào câu kỳ tử, nào táo đỏ (khô). 

Mấy hôm nay nhân còn vài quả táo (tươi) Envy, tôi lười ăn thì chuyển sang tiết mục nấu nước pha trà cúc.

(2)

Táo đỏ tươi xắt lát dọc, kiểu bổ cau cùng táo đỏ khô được dùng dao khía vỡ thành mấy miếng rồi nữa là đôi ba mảnh quế, cho vô nồi với thật nhiều nước, đun tới khi lấm tấm bóng bọt đáy nồi báo sôi thì hạ lửa về liu riu. Cứ thế để nửa giờ hoặc hơn chút thời gian, cho nước đun đượm thơm vị và hương của mấy nguyên liệu trên.

Bình trà để vô nào cúc, nào câu kỳ tử rồi châm nước, nước đun táo-quế.

Và thưởng thức thôi hì 🌼🌼🌼

(3)

Hôm đầu đun nước táo khô và tươi, tôi "ngẫn" thế nào mà còn phóng mấy hạt đường phèn. Đến khi nước nấu được lấy pha trà, úi chà sao ngọt.

À hoá ra mình quên một điều, táo đỏ khô kia và câu kỳ tử, các bạn ý thực đã có bao ngọt!

Vậy nên, lần tiếp theo chào tạm biệt nhà đường :-)

nước táo-quế nấu lên để pha trà cúc

đây trà cúc cứ vậy mà pha, ẩu tả biếng nhác
với câu kỳ tử và táo đỏ (khô) nguyên quả

cúc hàm hương và câu kỳ tử

sản phẩm nhà Bloom Saigon
trà cúc hàm hương và bánh trung thu sầu riêng
rất được hai bạn nhỏ An & Nhi yêu thích

Ở Café Centrale, chúng tôi thanh toán, vừa nhấc chân rời bàn thì trời ngoài kia mưa lớn. Nhìn nhau cười phì, nào mình ở lại thêm chút. Rồi mặc cả với nhau trước khi quyết định gọi một ấm trà.

Quán không có mấy loại trà ấm quen thuộc, tôi hài lòng với một bình trà cúc. Cậu phục vụ cười toe toét, có cúc với câu kỳ tử. Tôi nghe là lạ, ấy thôi, chỉ cần cúc. Trà mang ra, là ấm inox tỏ vẻ ta đây họ nhà bạc. 

Ngày bay về Hà Nội, chúng tôi quay lại quán dùng bữa trưa. Xong bữa thì gọi trà ấm, cúc có kỳ tử kèm. Lúc đó tôi mới hay, hoá ra mấy cái hạt đo đỏ vô cùng hạp với các nụ cúc.

Cũng ở Sài Gòn, trong bữa tối nhà Hum, tôi có một bình trà cúc. Cúc hàm hương. Cúc đứng một mình trong ấm, nhưng ngoài ấm lại có đĩa nhỏ bày mứt vỏ bưởi. Nước trà hoa đượm hương gặp chút ngọt chút cay chút hăng của mứt, thêm một trải nghiệm mới mẻ đối với tôi.

Về Hà Nội, có đứa dở hơi đi tìm trà túi lọc cúc & sả pha uống, mặt nhăn nhăn, kém ngon so với trà ấm kia. Thế là từ giỏ quà vốn định mang biếu tặng, hộp trà cúc hàm hương được khui ra để pha. Lại vời thêm mấy hạt câu kỳ tử mà TA gửi về cho chúng tôi hồi Hà Nội ngập sâu trong giãn cách, úi chà ngon.

Về trà cúc, tôi đọc được khuyến cáo là không thích hợp với người huyết áp thấp. Mà cái món này lại là truyền thống của không ít thành viên trong gia đình. Tôi đã kịp qua An Nam tự mua tặng mình một bịch hoa cúc khô, nhưng vụ pha trà cúc và kỳ tử này, chắc cứ là nên thi thoảng làm chơi một bình thôi nhể :-)

ở Café Central, tranh nhau hạt đỏ

cúc hàm hương tự pha, lỗ mãng đại khái nhưng vẫn ngon

trà tía tô và táo mèo khô

trà tía tô và táo mèo khô vừa hãm
không đợi mà uống vội, nước sắc vàng

(1)

Tía tô sạch ở vườn nhà được hái/cắt cả phần thân lẫn lá, rửa sạch rồi vẩy ráo và bày ra sàng/nong/nia/mẹt để chỗ mát. Gió tự nhiên làm cho thân lá tía tô từ tươi chuyển thành khô. Khô như ý rồi thì được trữ dùng dần. 

Tuỳ người tuỳ tính mà tía tô khô có khi chỉ rặt thân cành, có khi lẫn cả cành và lá. Và thường thì tía tô khô sẽ được cắt thành các đoạn nhỏ, thuận lợi cho việc đun/pha trà.

(2)

Lần đầu tiên tôi biết đến vụ tía tô [được] phơi khô rồi dùng pha trà là ở nhà cô người quen. Nước trong cốc có sắc đỏ. Tôi được giải thích, đó là do có phần nước cốt chanh pha cùng.

Tác dụng của món trà đó theo lời của vợ chồng cô chú người quen cùng một bác gái họ hàng ở đó cho tôi cảm giác mù mờ. Đại loại là tốt.

Và với tôi, cứ cái gì thực sờ được, chạm được, nếm được mới là quan trọng. Nước trà tía tô-chanh có vị chua dìu dịu. Một món đồ uống thú vị, tôi nghĩ thế.

(3)

Tôi kể cho Mẹ về khám phá mới mẻ này. Bà cụ già cười ngất. À hoá ra ở nhà quê Bắc Ninh, U nhà mình thi thoảng vẫn phơi tía tô a :-)

Mẹ dặn con gái, tía tô ngoài sạch bẩn thế nào không biết nên phải cẩn thận. Có gì để Mẹ phơi rồi gửi cho mà dùng.

Chuyện này làm tôi nhớ đến cuộc trò chuyện ở nhà cô chú người quen. Cô nói, người bán rau quen ở chợ mang đến trịnh trọng bảo, đây là tía tô sạch vườn nhà để biếu riêng Anh Chị. Rồi bác gái họ hàng ở bên thì kể, bác đã từng làm một thí nghiệm nho nhỏ với tía tô mua ngoài chợ. Theo lời bác, mớ tía tô được để trong tủ lạnh cả tuần vẫn tươi cứ gọi là roi rói. Đến khi bác lấy nó ra để đun trà thì kết quả là một nồi nước đen sì. Bác gái kết luận, thế mới biết nó bẩn và độc hại đến chừng nào.

(4)

Cách đây gần hai tháng, TL từ nhà núi về với lỉnh kỉnh bao bọc nào là tía tô phơi khô, nào là táo mèo phơi khô. Đây là thành quả lao động của bác gái hàng xóm mà đám bạn TL mới kết giao. Tía tô là tự mọc bên suối, đảm bảo sạch. Táo mèo thì đại khái là bà bác mua ngay tại địa phương rồi thái phơi và cứ coi là sạch đi.

TL pha trà tía tô, tiện tay quờ mấy miếng khô táo mèo thả vô phích ủ. Nước trà có sắc hồng, dìu dịu chua. Rất thích!

(5)

Tôi mò lên mạng nhện gõ cửa nhà bác gúc-gù. Tức thì hoa mắt chóng mặt với các công dụng thần kỳ của trà tía tô [khô]. Kết luận to của tôi, đọc xong thấy nhọc!

Cái thời này nó hay, hầu như món gì cũng tốt, cũng vĩ đại dưới ngòi bút của các tay anh chị viết nội dung. Vấn đề là ngay cả một đứa chẳng biết gì về y lý như tôi thì cũng còn dư một mẩu trí khôn để biết, bạn này đứng một mình là thế này nhưng đứng cạnh một đám người thiên hạ thì sẽ biến hoá thành thế khác. Đó là chưa kể, cơ thể mỗi người là một tiểu vũ trụ với cả đống những đặc điểm riêng biệt và vấn đề riêng biệt, tía tô khô pha trà cho anh A là tốt nhưng cho chị B vợ anh đâu chắc vậy. 

Tôi không có ý định đi tìm hiểu công dụng của tía tô tươi và khô, trà tía tô [khô] với nước cốt chanh lại càng không. Đơn giản, thi thoảng thấy cô em nhà mình hãm trà thì tiện tay xin một cốc uống vui vui cái miệng. Chỉ thế thôi!

cho một lần hãm trà
tía tô và táo mèo khô từ Sapa

bạch trà việt nam

Rất thích nhá! Tình cờ mà tôi gặp một người. Rồi hữu duyên mà tôi lân la đi ngắm các món gốm, xin được dăm cuốn sách, kiếm được hai ấm pha trà và một bịch trà trắng chẳng nhãn mác tên tuổi chi. 

Trà đó pha ra. Uống. Và làm tôi nhớ đến các hộp trà xuất xứ Trung Quốc đại lục qua tay tuyển chọn rồi được đóng bao bì và bán ra thị trường dưới tên của các nhà trà lớn ở Châu Âu hay Hongkong.

Giá nghe buốt răng, nhưng khi nhâm nhi các ngụm trà nhỏ, úi chà, đáng giá!

Tôi cai thành công món nước nâu, thi thoảng đúng là vẫn pha uống ở nhà, nhưng không phải vì thèm mà là vì để uống cùng bột diếp. Riêng đường trà, nói bỏ dễ, còn thực bỏ khó. 

Nhưng chí ít, từ mấy tháng qua, đã không ít lần nhấp nhổm định đặt mua gửi về Việt Nam thì cuối cùng tôi đều ghìm được đống dục vọng lộn xộn của mình. Cái này, có tính là tôi đây người Việt Nam yêu nước dùng trà Việt Nam không hỉ 🍵🍵🍵

nước la hán quả

bạn ý là đây, la hán quả - một trái đun ba cữ nước

Một trái khô, nghe nói được làm theo công nghệ mới nên sắc quả không ngả sậm mà vàng nhạt, được lấy chừng 1/3 cả phần vỏ lẫn nhân thịt và hạt. Thêm chừng 3 lít nước, đun ở lửa liu riu, có khi mất đến cả giờ thì cái nồi nước mới phát ra tín hiệu, đây tôi ngấm rồi, đây tôi chín rồi.

Luộc chậm thế này đối với tôi xem ra hay ho hơn là hãm nước. Nếu ai hỏi tại sao, tôi sẽ thật thà, dạ nhà cháu không rõ, chỉ cảm nhận thế thôi.

Tôi thích uống nước ấm hơn là nước ướp lạnh. Có lẽ đây vừa là do nhà lâu nay không có truyền thống dùng đá và nước đá, lại thêm nữa là tôi tin thức uống nóng/ấm thì tốt cho cái dạ hơn.

Khác với nước la hán quả nhìn trên mạng nhện có sắc vàng sậm kiểu mật ong, có khi còn là đỏ quạch, nước nhà tự đun sắc vàng lạt, từa tựa món nước mơ ngâm nhiều năm pha loãng, thật loãng. 

Nước đó ngọt. Tôi mới làm quen thấy có chút lờ lợ, đến lúc đun và uống lần thứ hai thì xem ra đầu lưỡi đã qua đoạn lạ lẫm, lại thấy ngọt ngon, hết mực dễ chịu.

Ngày xửa ngày xưa thi thoảng lê mông ở mấy quán tự xưng trà hoa, gọi đồ uống tổng hợp thường nghe câu thuyết minh thành phần có nhắc tên la hán. Sau này có bữa HĐ kể rất nhiều đồng nghiệp trong khoa của cô em chuyên nhờ cô giảng viên người Đài [Loan] mỗi lần về thăm nhà thì khi quay trở lại Việt Nam dứt khoát bao bọc kiếm hộ từ trà tới thứ quả này. HĐ thậm chí còn gửi làm quà cho bà cụ già nhà chúng tôi ở Bắc Ninh mấy trái, điệu bộ rất trân trọng. 

Hồi đó, tôi không mấy để ý, mang máng là vị thuốc. Giờ mới thực sự bắt đầu tìm hiểu, thấy hay hay cái sự hiếu kỳ cùng phép thử đồ uống mới này :-)

nước la hán quả ướp lạnh
sắc lạt giống ly trà đá loãng của bà hàng nước
cưỡi tên lửa phi qua đồi chè

trà son phấn

Tên trà, fleur de geisha. Vị trà, thực khó tả. 

Nhấp ngụm trà đầu tiên, tôi tức thì có hai nhận thức tối thiểu, trà đen và có vị vanille. Đến khi nhìn cái bao thì lại hoá trà xanh xông hương với chủ vị hoa anh đào. 

Giời ạ, thế là mình hồ đồ rồi!

Ngẫm nghĩ, con người chúng ta thiệt là vui tính và giàu tưởng tượng, từ ông chủ nhà trà cho tới kẻ uống lỗ mãng tôi đây.

Thôi mà kệ. Nhại lời TL khi nhìn thấy gói trà, tôi kết luận, hôm nay ngày mưa chúng mình uống trà son phấn 😂😂😂

sự già đi - thế nào là một giấc ngủ tốt

Tiếng Việt rất hay nhá. Sáng ra, nhìn thấy mặt nhau thì có một câu, đêm qua ngủ có ngon không (?)

Tôi hay dùng từ ngon cho giấc ngủ, nhưng giờ lại thích từ tốt hơn.

Sau gần mười ngày vật vã với những đêm gần như là trắng, cuối cùng thì đêm qua tôi đã có một giấc ngủ  tốt: liền mạch, sâu, và đặc biệt hơn cả là sáng tỉnh giấc không có đau mỏi rầm rì hay uể oải khắp các vùng cơ thể.

Về căn bản tôi đã cai nghiện cafe thành công, có uống thì chỉ là chơi chơi hứng chí làm một chầu, thế nên bảo tại nốc cafe mà mất ngủ là sai toét. Trà mạn pha buổi tối tôi cũng dừng. Đúng là tôi có chút vấn đề với mấy cái răng nhưng tính đi tính lại, chỉ có một từ: nóng.

Cái nóng ở Hà Nội nó không phải là nóng có gió mát từ đê hây hây xoa dịu như ở nhà Bắc Ninh, cũng chẳng có gió núi ôm ấp như trên mấy tỉnh miền ngược, lại càng không phải nóng khô đanh sòng phẳng rõ ràng như ở Bình Dương.

Nóng ở thành phố đông, bẩn, bụi, và chật này là thứ nóng ẩm nhơm nhớp, nóng quánh bụi khói xe cùng khói quạt lò và dầu mỡ chiên rán của các hàng ăn đường phố, nóng khăn khẳn mùi nước rác chạy dọc theo các tuyến đường thu gom của xe tải lớn. Nóng đó lại được kích động rồi trở nên bành trướng nhờ các tấm kiếng lớn của các toà nhà đô thị. 

Đó là cái nóng không có chút mảy may vị tha thương cảm thân phận người. Nóng đó làm cho cơ thể con người trong thời gian của ngày lúc nào cũng ở trạng thái bức bối và trễ nải không muốn vận động. Thanh tẩy buổi tối có đem lại chút sảng khoái thì cũng chỉ là nhất thời, cảm giác bức và ngột ngạt vẫn tiếp tục kéo dài, làm cho cơ thể bối rối mắc kẹt trong lựa chọn chiều phản ứng. 

Tôi có hơn một năm cực kỳ dở hơi và khổ sở vì bị mắc kẹt nơi xứ người. Nhưng cũng trong thời gian dài đó, cơ thể của tôi đã quen với nhịp vận động chậm rãi, được chiều chuộng bởi thứ không khí sạch của biển và của rừng. 

Tôi nghĩ tới nghĩ lui, cái ác mộng mất ngủ hơn tuần rồi, hẳn là do nóng đi!

Ơn Giời, cơ thể con người thực là hay, loanh quanh một chặp thì thích ứng hết. Cuối cùng, bạn ý cũng tìm ra dòng chảy xuôi thuận cho chính bản thân. Đêm qua, tôi, hay chính xác hơn là cái thân xác của tôi, đã giải được nút thắt đó, vượt qua cái nóng hình lý và cả sự bức bối psy mà tự mình an mình, nghỉ ngơi triệt để tốt.

Hy vọng giấc ngủ tốt sẽ là bạn đồng hành tốt của tôi, góp thêm chút phần khang kiện tự bảo vệ mình trong mùa dịch này!

masala chai nhà làm (2)

masala chai nhà làm - có thêm hạt tiểu hồi

So với bữa trước lần đầu thử làm masala chai với trà Shan đen Việt Nam, lần này đặc biệt là có thêm fennel seed - hạt thì là Tây hay quen gọi hơn là hạt tiểu hồi.

Tôi thử bỏ qua đường và sữa là cho vô trà nóng. Uống thế cũng được.

Nhưng thực thà mà nói, đun sữa cùng/trong trà với chút hảo ngọt của đường vẫn là ngon hơn cả món masala chai nhà làm!

- Đinh hương
- Quế chi
- Carmadom 
- Fennel seed / hạt tiểu hồi
- Gừng tươi
- Trà đen là phép trộn của trà Shan đen Việt Nam và trà quế đen Forté Tea

Và nếu chọn giữa công thức (1) và công thức (2) này, tôi thích bạn đầu hơn. Điều này có nghĩa là tạm biệt bạn tiểu hồi :-)))

masala chai nhà làm - nấu trà, lọc trà

chạm tay vào thức ăn

phần sót lại của cốc trà lười - chanh, quế và gừng già
cùng là cảm giác nhám nháp nhưng ba kiểu khác nhau

(1)

Tôi không thích dùng từ thực phẩm trong trường hợp này, cho dù xem ra có vẻ như vậy thì thoả đáng hơn. Gọi là thức ăn, tôi muốn ám chỉ cả đồ sống lẫn đồ chín, cả đồ đang được xử lý/chế biến lẫn món bày bát bày đĩa trên mâm.

Hành động chạm tôi nói tới ở đây không phải là chạm theo kiểu bạn chui ra từ tiệm đồ ăn nhanh với một túi đẫy khoai chiên cùng gà miếng tẩm bột rồi tay nhớt dầu mỡ nhặt hay bốc đồ ăn từ các hộp giấy cho vô cửa miệng lúc này cũng bóng loáng mỡ dầu. 

(2)

Chạm ở đây chỉ một sự tiếp xúc có chủ đích, có ý thức.

Đó như là sự thăm dò, khám phá thức ăn. Nóng lạnh, cứng mềm, xù xì thô ráp hay mịn mượt trơn láng... bao nhiêu trạng thái vật lý được tay người làm trung gian dẫn truyền thông tin đến cái đầu của kẻ mua, kẻ nấu đề từ đó mà tựu thành các cảm giác cùng ý niệm. Các ý niệm và cảm giác đó trước hết là về các món đồ hiện tại. Và đôi khi, ai mà biết được, hành động chạm còn giống như cây bổng gõ đầu, nhắc nhở chúng ta nhớ về một chuyện ăn uống xưa cũ nào đó.

Đó như là sự kiểm tra kết quả, thành tựu của một vài công đoạn sơ chế.

Đó như là sự bày tỏ một thái độ trân trọng với thức chúng ta ăn.

(3)

Tôi lảm nhảm với TA về chuyện bắt đầu quan tâm đến mùa thứ 5 - intersaison gắn liền yếu tố Thổ trong triết lý của người Trung Hoa xưa - cả theo đường tu tập thân thể lẫn đường ăn nết uống. Kết quả là rất mau nhận được chia sẻ của đồng chí bạn:

Tôi bắt đầu thích thú (một cách tự nhiên) với triết học và chuyện ăn uống từ sau câu nói của một bà bác sĩ châm cứu (sinh đẻ ở Việt Nam và lớn lên hành nghề ở Tây), nấu ăn rất ngon. Một lần ăn cơm ở nhà bà, bà ấy làm cho món bún mắm trứ danh của người miền Tây. Tôi lọ dọ dọn bát đũa trong bếp thì bà ấy bảo lại đây tata chỉ cho nấu, và cuối cùng của bài nấu ăn là câu (theo bà rất quan trọng): Muốn làm được món ăn ngon thì phải yêu con người cái đã. Yêu thương cái người mà mình định nấu cho ăn. Và dứt khoát không được đi găng tay. Phải làm bằng tay để cảm nhận và truyền tải toàn bộ cái ngon, cái cần của món ăn.

dust and ashes & câu chuyện mùa thứ năm

bóng tuyết - sau giá lạnh u ám là nắng và ấm

(1)

Tôi có một đêm khó ngủ nên sang đầu sáng vẫn lười biếng đo giường.

Tin đến, không thể coi là ngoài dự liệu 50/50 của chúng tôi.

Nhưng có lẽ vì tôi đã quá suy sụp, đã cạn kiệt sau hai sự kiện to trước đây nên giờ cảm giác là trống rỗng.

Không phải trống rỗng hiểu theo nghĩa là vô nghĩa. Mà là sự trống rỗng - vắng bóng của những cảm xúc, đánh giá cùng phán đoán nhất thời.

(2)

Tôi để mình thả lỏng, cả trong thân lẫn tâm.

Trăng đến rằm thì trăng tròn. Tàu đến đầu cầu tự nhiên thẳng. Giờ đen tối nhất cũng chỉ có 60 phút. Cái đạo lý này, tôi sống trên đời gần năm mươi năm cuối cùng cũng đã vỡ lòng chút chút.

Tất nhiên là tôi minh bạch với bản thân, rằng những tối tăm, chủ yếu theo trật tự psy, có thể rất lớn và trụ lâu, không đơn giản là 60 phút thời gian vật lý. Và hình ảnh trăng tròn không phải mùa rằm nào cũng đủ đẹp theo ý của kẻ chiêm ngưỡng. 

Trong cuốn sổ nhỏ viết tay nguệch ngoạc của mình, tôi tự nhủ duy trì tự tại, cân bằng cùng nhẫn nại. Có những việc chỉ riêng mình tôi không thể dàn xếp, thế thì đừng ngại ngần sự hỗ trợ của người khác. Và có một điều nữa, mang chút hơi hướng tâm linh, là tin vào Ơn Trên cùng với hy vọng!

Dì Hulia của Mario Vargas Llosa có dự án hạnh phúc mười năm. Tôi chẳng tính xa vậy, cứ sống trọn vẹn mỗi ngày, với đủ cung bậc hỉ nộ ái ố song đằng sau bức màn psy đó là cố gắng ý thức và duy trì cái đích cuối, sống một đời giản dị cùng an nhiên.

(3)

Quá trình cai nghiện [cafe] của tôi thực có nhiều dở khóc dở cười. 

Thi thoảng tôi lên cơn thèm, bấm roẹt cái máy ép để cho mình một ly Nespresso thơm phức. Nhưng nước đen, nước nâu cho vô miệng thì hưng phấn tan biến một nửa già. Các nụ vị giác xem ra bắt đầu công khai bài xích bạn cafe.

Với trà, tôi vui vẻ thử mấy công thức masala chai. Vui đấy. Ngon đấy. Song cũng thật nguy hiểm. Vì uống bạn này không đường chẳng sữa chỉ ổn cho ly đầu tiên, kéo dài thì rất kém duyên.

(4)

Chính là trong cái đà yêu thương cái dạ cùng túi mật của mình mà tôi bắt đầu để ý nghiêm túc hơn câu chuyện năm mùa & mùa thứ năm trong triết lý xưa của người Trung Hoa.

Có bao nhiêu điều không phải là tôi tuyệt đối không biết mà đơn giản chỉ là không để ý giờ bỗng nhiên hoá thành thật thú vị, thật ý tứ. 

Từ câu chuyện chạm tay vào thức ăn - sự cảm nhận và tiếp xúc thân mật của chúng ta với những thứ chúng ta ăn, những thức chúng ta uống. Tới câu chuyện về ý nghĩa của các mùa và thái độ tôn trọng cùng sự thích ứng có tính chủ động của chúng ta trong quan hệ với chúng. 

Ngẫm lại những gì tôi học trong mấy lớp triết Đông ở trường đại học thực là nông hoèn. Hoá ra chính sự già đi, chính những tổn thương cùng thổn thức của lục phủ ngũ tạng trong tấm thân tạm bợ này của tôi mới là động lực, là cái duyên, là đường đi lối dẫn để tôi có một nhận thức nghiêm túc, dù mới chỉ là ban đầu, về cơ thể, thực phẩm - dược, vị và mùa.

(5)

Tôi giảm bớt chất này gia vị nọ trong bếp, theo một cách hoàn toàn tự động và tự nhiên.

Tôi nghe đi nghe lại Josh Groban.

Tôi nhìn sự chuyển hoá của tuyết ngoài kia.

Tôi cố nhớ xem dì Hulia đã sống như thế nào.

Và để mình trống rỗng!

trà chanh quế gừng - không mật vẫn vui

Công thức gốc là chanh vàng - lemon, quế chi và gừng thái lát mỏng ngâm trong keo với mật ong. 

Bếp nhà hết sạch mật, tôi lại muốn đánh nhanh thắng nhanh thì làm ra món trà tươi uống liền. Chanh thái lát dày mỏng, dọc ngang tuỳ ý, miễn là đều. Quế chi đặt lên mặt thớt, dùng chày gỗ gõ nhẹ để ra các thanh vụn nhỏ. Gừng thái sợi. Chút đường nâu. 

Tất cả sẵn sàng, cho hết vô ly/cốc. Một lượt nước nóng. Dùng thìa khuấy nhẹ một vòng. Hấp tấp mấy cũng nên đợi đôi ba phút để nước kịp ôm ấp lấy hương và vị của chanh, quế, gừng và làm cho cốc/ly trà có một hài hoà hình sắc.

Kẻ tham ăn tục uống ra sức hít hà, đầu mũi cứ thế mà dài ra vô hạn. Hớp trà đầu tiên tò mò xâm nhập khoang miệng. Các nụ vị giác như thể bừng tỉnh sau giấc ngủ đông dài, háo hức một mùa tìm kiếm hương và vị mới.

Chuyện hài là nhấp một ngụm trà, đầu óc lại lãng đãng lơ mơ hình ảnh một đĩa bánh táo - tarte aux pompes phủ trắng một lớp bột đường - sucre glacé 🍵🍵🍵

trà chanh quế gừng nhà làm
ly trà đã sang đến lượt nước thứ n - coi bộ nhạt phếch :-)

masala chai nhà làm - homemade chai tea với trà shan đen việt nam

masala chai nhà làm: gừng, quế, đinh hương, tiêu,
bạch đậu khấu, trà đen, sữa, đường, nước

(1)

Trong một chiều âm u và lạnh, ngồi trước lò sưởi với một cốc masala chai - chai tea tự làm quả không phải là một ý tồi!

Công thức tôi theo lần này là từ The Spruce Easts - Homemade Masala Chai (Chai Tea). Và với một kẻ ngoại đạo với ẩm thực xứ Ấn như tôi cũng như những trải nghiệm trà chai từ trước đến nay của bản thân, tôi rất hài lòng với lần nấu trà đầu tiên này.

- Sữa và nước tính theo đơn vị cup có lượng dùng ngang nhau, đều là 2 cho mỗi loại
- Đinh hương / cloves 4 nụ
- Bạch đậu khấu 2 hạt giã rối [công thức gốc: crushed green cardamom]
- Tiêu trắng 2 hạt giã rối [công thức gốc ghi chung chung, tôi lười tìm hũ tiêu đen thì vời tạm bạn trắng]
- Quế chi một thanh bẻ vụn
- Gừng vài lát mỏng [công thức gốc cầu kỳ bỏ vỏ và mài sợi, tôi lười nên bỏ qua yêu cầu này]
- Đường 2 thìa súp [tôi dùng 1 đường nâu, 1 đường trắng - ai hỏi tại sao tôi chịu không giải thích được 😀]
- Trà đen [Assam tea không có, tôi ỷ vào đặc sản của bà con người Hmong và Dao ở Việt Nam: Trà Shan đen Greenfair. Note bổ sung: sau tôi đã thử Tea Forté Vienna Cinnamon Black Tea xem ra cũng không tệ, điểm chú ý duy nhất là vì hướng quế trong trà khá đậm đà nên phần quế chi trong nồi nấu chai có thể giảm bớt chút.

Trừ trà Shan, tôi nấu các thành phần nguyên liệu trong 10 phút, sau đó bổ túc trà và đợi thêm 5 phút nữa là có món trà chai nhà làm. Lẽ dĩ nhiên là từ nồi nấu đến cốc trà thành phẩm dứt khoát cần bước lọc trà :-)))

(2)

Năm 2002, lần đầu tiên đến xứ cờ-hoa, tôi hỏi một chị người Pháp quen ở Hà Nội có muốn quà gì từ Mỹ không, bà chị dặn dò, chai tea nhá. Thời đó, dân expat ở Hà Nội chưa phải là lúc nhúc như bây giờ, tiệm đồ "Tây" nếu có thì vừa là lác đác vừa là nghèo nàn. Còn bản thân tôi lúc đó, y chang bạn "mít đặc", ú ớ quay sang hỏi chị bạn chai là gì vậy. 

Sau này nghĩ lại tôi thấy thực hài. Tôi cũng dần dần mang máng nhớ là có lần Alex đã cho tôi nếm thử món đồ uống này, song có lẽ vì thời gian ở Paris tôi quá ấn tượng về trà bạc hà của người Ả-rập nên quên tiệt sự kiện này.

Khi kỳ thu ở xứ người sắp kết thúc, tôi hăm hở tìm masala chai cho chị bạn. Một bác giáo sư nhiệt tình đưa tôi ghé vô tiệm của người Ấn, con giời mới bước chân vào, ở trong tiệm chưa đến một phút thì lao vội ra vì không chịu nổi mùi thơm nồng nàn của các gia vị xứ Ấn.

Sau không rõ làm thế nào, tôi cũng mang được hộp trà như ý về cho chị bạn!

(3)

Ở Hà Nội, tôi gọi đồ uống masala chai duy nhất là ở St. Honoré trên đường Xuân Diệu. Trà do người Việt làm, uống rất được, không quá đậm, quá nồng. Tôi thậm chí còn mua hẳn một hộp đem về căn hộ để thi thoảng tự chế chiều chuộng bản thân.

Trong bếp nhà Hà Nội có mấy dịp giá kệ đựng trà của TL và tôi đón chào các bạn masala chai, có những gói/hộp là quà từ chuyến công tác Ấn Độ của một em đồng nghiệp của tôi và quà của một bạn đại học của TL vừa kết thúc nhiệm kỳ ngoại giao ở Delhi; và lại có cả quà masala chai từ Châu Âu hay Mỹ với nhiều phần "nhẹ" và "dịu" hơn phiên bản gốc made in India.

Cá nhân tôi thích các phiên bản không-chính thống hơn. Tất nhiên đây là vấn đề sở thích cá nhân!

* Note bổ sung ngày hôm sau: cho lần nấu trà chai thứ hai, tôi cẩn thận giã gừng và bỏ qua tiết mục đường, rất ổn!

** Thêm ở đây một công thức tôi học làm masala chai tại nhà - có tiểu hổi / fennel seeds

bỏ cafe giảm trà, sinh tố nguyên xơ hoá thành xa xỉ

lúc cho dứa vô để xay, nó là cái cối
khi mình uống sinh tố nguyên xơ, nó hoá thành cái ly to

(1)

Tiên sinh ngồi nhà biển nhấp chuột đặt mua thực phẩm ở siêu thị tận Massachusetts. Ông lão tính toán rất khéo, đến nhà rừng chiều tối hôm trước thì sang trưa hôm sau có thể ung dung chạy xe qua siêu thị cách nhà non nửa giờ xe lấy đồ đủ cho cả thời gian ở trên núi lẫn một số là mang về Connecticut. Ông lão hỏi tôi có cần mua gì không. Trả lời, dứa, hai trái cho oách!

Lúc bạn đánh chén trở về nhà biển, tôi không nhìn kỹ hai quả dứa bự đó, chủ quan nghĩ là cả hai đều xanh xanh ương ương. Đến sáng hôm nay bắt đầu rờ đến chúng thì phát hiện một trái vừa vặn chín, một trái chín quá đà. 

Vì thế, phần cắt gọt để cho vô tủ đá cấp đông chỉ được quá nửa. Nửa còn lại chín mềm, chín ngọt, tôi xà xẻo mấy miếng cứ thế ăn chơi, lại mấy miếng nữa được dùng để thử nghiệm món đậu phụ tươi kho dứa xay vị chao. Phần còn lại kha khá,  tôi tính hồi thì quyết định làm ly nước ép, tự thưởng mình cho mình sau một ngày kiêng kị cafein chỉ uống nước lạt âm ấm từ sáng tới tối khuya.

Vấn đề là để kiếm được cái máy ép hoa quả thì chắc tôi phải mất thời gian nhiều ngày thúc giục Tiên sinh ngó gác mái, lục tầng hầm. Thôi, chuyển từ ép sang xay, xay sinh tố!

(2)

Nhà có cà rốt, tôi ngại rửa và cạo vỏ, bỏ!

Lại có một cọng cần tây "tây" - celery đã được rửa và làm ráo, à thế thì mình cho vô cối xay tít mù cùng với bạn thơm chín.

Nói cối xay nhưng không phải cối đường hoàng mà là thủ trưởng xay tay. Dứa và cần tây xắt miếng cho vào phần cối bằng nhựa được tay trái cố định. Còn tay phải hai ngón một ấn nút trên bắt điện một ấn nút tốc độ, chạy roèn roẹt đôi lượt.

(3)

Tôi ôm nguyên cái cối nhựa kiêm cốc chứa đó, từ từ thưởng thức món sinh tố nguyên xơ của mình.

Tự nhiên phá lên cười.

Vì nhớ lại cảnh trong bếp nhà Hà Nội mỗi bận chạy máy ép xử lý một mẻ lớn nào dứa, nào cam, nào táo, nào cà rốt rồi cả cần tây nữa, được mấy cốc nước ngon thì ngon thật nhưng công làm, công rửa máy thì thôi thôi là, rõ khổ!

the madness of crowds & tạm biệt hai chứng nghiện

phòng trường hợp lên cơn quá đáng

(1)

Tôi nghiền cafe, chuyện này ai cũng biết. Tôi muốn bỏ cafe, chuyện này ai cũng hay. Và tôi luôn to mồm khoác lác nhưng thực tế hành động chẳng đi tới đâu, chuyện này ai cũng tỏ tường. Thi thoảng nói chuyện với bà cụ già ở Bắc Ninh, tôi luôn bị trêu, thế cai cafe đến đâu rồi. Nghe xong câu hỏi đó của Mẹ, con gái trời đánh rõ là ảo não.

Năm 2021 dù muốn hay không thì tôi bỏ thói quen đun cafe mỗi sáng, bỏ thật! Cái sự nghiện ngập nhiều năm này và nỗ lực cai-nghiện này là chuyện cũ, hết sức cũ. Giờ thêm một lần làm mới vấn đề, chốt chét cho xong!

Cái món nghiện thứ hai cần được xử lý dứt khoát ở thềm năm mới 2021 mới là chuyện đáng kể.

(2)

Vô tình cao hứng mà tôi bắt đầu viết bờ-lốc. Và thế là có bạn đồng hành Easy Vietnamese Cooking này. Từ một ý tưởng sặc mùi bông lơn và cá cược lúc ban đầu, tôi thế nào lại cứ lóc cóc, kẽo cà kẽo kẹt cả mươi năm trời nấu nấu nướng nướng, chèm chẹp cái miệng và lảm nhảm cà ràm đủ kiểu. Thế giới mạng nhện đối với tôi những tưởng chỉ đóng khuôn trong phạm vi blogger khi tôi không theo trào lưu tham gia facebook, instagram, youtube, rồi chi chi nữa.

Nhưng trong một hoàn cảnh bất đắc dĩ có tên thời đại dịch, tôi thấy mình không theo khuôn khổ sinh hoạt quen thuộc thường ngày. Thời gian của ngày dài hơn. Những thiếu vắng và trống rỗng trở nên hiển nhiên hơn, phình nở hơn. Sự buồn chán theo đó mà cũng được phóng đại vượt mọi tầm kiểm soát của thứ mang tên lý trí. 

Đọc mạng nhện chỉ là sự nhìn mặt chữ. Rất mau tôi không thoả mãn. Tôi nhớ nhà, thèm nghe tiếng người - tiếng Việt!

Thế là tôi biết đến một bạn iu-túp ngoài khuôn khổ bếp núc quen thuộc. Trước kia vốn thi thoảng chạy qua chạy lại coi mấy video hướng dẫn làm bếp thì giờ tôi thành khán-thính-giả của hầm bà là các kiểu kênh truyền dẫn thông tin, bằng tiếng Việt.

Mấy tháng qua, cứ tưởng là chuyện tầm phào vớ vẩn nhưng gần đây tôi bỗng giật mình. Thôi rồi, mình nghiện iu-túp! Và theo một cách rất thảm chứ chẳng vẻ vang, tích cực gì!

(3)

Có mấy mạch chuyện tôi theo dõi mấy tháng qua. 

Vài chuyện, tôi theo dõi có chủ đích. Với chút dính dáng đến công việc ở trường đại học.

Một lũ ngợm giả sư vừa ngu vừa ngáo được yểm trợ bởi một bầy thầy phán trên mạng nhện và một biển những kẻ u mê. 

Một con hát vắn tài dài mất nết, đội nón nát làm trò từ thiện được yểm trợ bởi lũ cuồng giấu mặt vừa dốt vừa láo gặp "vận", hên xui thế nào hồi sau mới rõ, gõ trúng đồng thời lòng trắc ẩn của không ít người nhân hậu thuần lương cũng như dây thần kinh cảm xúc hời hợt lai tạp thói khoa trương của một đám đạo đức giả nhiều tiền tự tin mình là người tốt và/hoặc muốn thể hiện mình là người tốt, và nhờ thế mà tiền "bá tánh" vơ về ầm ầm, bá đạo thích xài thế nào thì là thế nấy. 

(4)

Còn lại, vài chuyện khác thì là vô tình đập vào mắt, lọt vào tai thì ngó chút xem sao, rồi ngoảnh đi ngoảnh lại sau một đoạn thời gian nhiều ngày, nhiều tuần thì chợt phát hiện hoá ra mình cũng thật là rỗi hơi lắm chuyện.

Bi hài cái chết của một tay hề và phát ngôn láo lếu bậy bạ của một gã vai u thịt bắp để rồi sau đó xuỳ ra cái màn một đám anh đại chị đại mang nhãn mác nghệ sĩ vô pháp vô thiên ngồi xổm lên luật pháp tự mình ra tay cân đong công lý và cuộc tranh luận xem ra đến giờ vẫn chưa dứt về phân biệt chúng ta và chúng nó, về tính chính đáng của một dạng thức tình cảm yêu quê hương xứ sở với những biểu đạt ngông cuồng, ếch ngồi đáy giếng, đạp đầu thiên hạ.

Tình cảm và tôn sùng vô bờ bến của một đại bộ phận nhân dân mình, ấy là nghe nói thế, đối với ngài tổng bên kia bờ đại dương và những màn đưa tin, bình luận chính trị sặc mùi cay cú cá cược và dựa trên nền tảng của fake news cùng các âm mưu thuyết nhiều hơn là hiểu biết về lịch sử, chính trị, xã hội và văn hoá xứ ấy. 

Và cuối cùng là một tuyển tập đại tự sự yêu nước trên mạng nhện của đám anh chị em phần lớn mở miệng giọng không ngọng thì bèn bẹt và từ phụ khoa thì hào phóng văng tung toé. 

(5)

Chuyện thứ nhất và thứ hai, càng để ý tôi càng thấy nhảm, nhàm và nham nhở. 

Nhảm vì chuyện vốn dĩ ban đầu hết sức vớ vẩn, nhảm nhí. 

Nhàm vì cái sai, cái bậy cứ lê thê kéo dài mãi, hô ủng cứ hô ủng, phản biện đấu tranh cứ phản biện đấu tranh. 

Và nham nhở là vì từ ông chính quyền, trước nhất là địa phương, tới hệ thống cơ quan chức năng liên quan và chế tài xem ra không phải là thiếu thì là yếu, để những chuyện này tiếp tục nhảm và nhàm không có hồi kết.

(6)

Còn về những chuyện còn lại, tôi thấy tít sách của Murray xem ra thật phù hợp.

Cái thế giới hiện thực như một cái chợ hồng trần với những tấn hài náo nhiệt, ý tổng kết đấy của người xưa thoáng nghe rất lọt lỗ nhĩ nhưng nếu giản dị sống đúng cuộc đời của mình ngày qua ngày không có dính dáng gì đến cái thế giới mạng nhện thì tôi cá chắc mỗi cá nhân hiếm có dịp nhìn ra cái chợ ấy.

Ấy nhưng mà hay nhá, trong thời đại mới, thế giới "ảo" thật hơn thế giới "thật", chợ hồng trần cùng các tấn tuồng đời bỗng trở nên cô đọng, bỗng được phóng chiếu rộng rãi, bỗng hoá thành thân thuộc, như không khí chúng ta thở, như nước chúng ta uống, như cơm chúng ta ăn.

Nhảy phắt lên mạng nhện, thế là chúng ta thành khán giả, thính giả, kịch tác gia, đạo diễn sân khấu, và nếu muốn thì là cả người diễn xướng trên cái sân khấu đa lớp đa chiều đó. 

Trong mớ chuyện tôi theo dõi trên youtube thời gian qua, ban đầu là ất ơ không chủ đích mà sau thế quái nào hoá thành khá đều đặn, ấn tượng hơn cả là một màn đấu tố thời hiện đại nhân danh iu-nước chủ nghĩa.

Có thằng cha phây-búc-cơ con cháu cái nhà cũng có chút tên tuổi xứ mình nói bậy nói bạ đáng bị lên án, nếu chỉ thế thì đã chẳng có chuyện. 

Chuyện là tự dưng thòi ra một đám sửu nhi áo phông đỏ cờ vàng ngạo nghễ trước ngực được dẫn đầu bởi một lão già phong cách tổ trưởng tổ dân phố, tối muộn rủ nhau đến nhà thằng cha phây-búc-cơ kia nháo, đập cửa nhà người ta tố cáo ầm ầm. Đến đây, chuyện coi như có chút kỳ. 

Nhưng xem tiếp cái video chiến tích của nhóm người iu-nước kia thì tôi thấy từ kỳ hoá thành phát buồn nôn. Cái ổ iu-nước ấy xong việc đi ra ngồi xổm ở quán nước vỉa hè, lão đầu đàn rít thuốc lào, bọn sửu nhi mặt phây phây hưng phấn. Những khuôn mặt đó, những dáng vẻ đó, tôi thấy như một sự kéo dài của những màn đấu tố, những khẩu hiệu chữ to đã từng náo động đời sống chính trị-xã hội nhiều chục năm về trước. Không cần biết động cơ của họ chân chính thế nào, nhưng chõ loa vào nhà người khác, ông ổng cái miệng kêu gào ái quốc kiểu thế, đối với tôi thật là xấu xí!

(7)

Hôm nay, ngày tận của năm 2020 đầy trắc trở, tôi tự nói với mình, thế là đủ!

Từ ngày mai, tạm biệt bạn nước nâu!

Từ ngày mai, nếu có trèo lên iu-túp, việc tôi làm sẽ làm xem một anh Bart chuyên cá, một bạn trẻ Jun chơi đùa với thực phẩm và hai nhóc miu-miu, một quý cô Cardsu cho những ý tưởng về cách tổ chức cuộc sống sao cho bớt ồn ào bừa bộn và hướng tới sự an nhiên thường trực, một chef Phương Hải với giấc mơ trở thành anh bếp quốc dân - bạn của nhà nhà, một anh chàng Trí Nguyễn mặt xương xương tư cách nghệ sĩ thế nào tôi không biết nhưng ấn tượng về người lẩm bà lẩm bẩm mấy chuyện tu thiền thì tôi có nhiều, rồi mấy bác shaman thời hiện đại hay các mồ ma ca sĩ, nhạc sĩ của một thời, nhiều thời xa lí lắc... 

Đại loại là thế, và cuộc đời như vậy hẳn được hứa hẹn tươi sáng và tích cực hơn nhiều!

Chí ít là với tôi 😼😼😼

Và thế là, tạm biệt nhé, 2020!

uống trà và sự già đi

Hộp trà Đài cuối cùng

(1)

Tôi thích cảm giác ở nhà một mình!

Và càng tuyệt vời hơn khi trời nắng tưng bừng trở lại sau hai ba ngày ầm ì mưa bão.

Cao hứng khui hộp trà mới.

Ngẫm nghĩ chút chút, dùng ấm Tetsubin đen đặt trên khay sơn mài đỏ trầu cùng chén gốm cát sắc đen xám cho kiểu cách; hay lọ mọ lục tìm bộ ấm trắng tinh Hanoi Moment để có thể chiêm ngưỡng màu của nước trà đây (?)

Xong rồi tự thấy mình kiểu cách lố bịch không phải lối!

Cười ha ha tự mình với mình như một con dở.

Cốc Bodum hai lớp thuỷ tinh cách nhiệt, mấy lá trà khô vo viên thả vô, nước gần tới sôi đổ vô.

Yên tĩnh nhìn các lá trà từ từ nở và chiếm cứ không gian của lòng cốc. Sắc nước chậm rãi ngả vàng xanh lá vô cùng đẹp mắt.

Ngồi ghế dài trong phòng khách mở rộng nhìn ra vườn sau. Nắng từ hiên bên hông nhà vuốt ve sau gáy. Nghếch mắt ngó ra vườn, một nhóc hummingbird đang lượn lờ thăm dò bình nước đường treo lủng lẳng cạnh cây phong Nhật.

Nước trà nóng. Cố gắng kiềm cơn lỗ mãng tự phát, từ từ nhấp ngụm đầu tiên.

Một tích tắc cảm nhận nóng và ngai ngái. Sau đó là ấm áp lan toả vòm họng và ngọt kéo dài của nước trà.

(2)

Tôi nhớ ngày còn lê mông ở giảng đường trường Tổng hợp và mới quen Akent được dăm tháng, có bữa ông anh bảo tao dẫn mày đi coi cái này hay lắm. Tôi cứ tưởng có một xới gà mới nào đó hay một hội các lão nhân phố cổ đánh cờ mà ông anh mới phát hiện và đang quan sát ngâm cứu để có được các pô ảnh hay. Hoá ra là buổi trình diễn trà đạo Nhật.

Giờ tôi quên tiệt các chi tiết của đoạn thời gian dài tưởng như bất tận đó, không tài nào nhớ nổi các khuôn mặt và những cử chỉ cơ thể chậm rãi, khiêm cung. Có nhớ thì chỉ là người tôi đã lắc lư tưởng sụp vì không quen kiên nhẫn ngồi yên một chỗ. Và thê thảm nhất là, không rõ có phải do hồi hộp được nếm trà Nhật lần đầu tiên trong đời không, hay do kết hợp của bữa đánh chén trước đó, trà và bánh gạo, bánh thạch trong buổi lễ mà cuối ngày con giời ôm bụng quằn quại mãi không thôi.

Sau kỷ niệm có chút bi hài đó, tôi dứt khoát nói không với các lời rủ rê liên quan đến trà đạo Nhật và nói chung là chẳng có mấy hảo cảm gì với tất cả những gì có chữ matcha đi kèm.

(3)

Hết những háo hức, hiếu kỳ của tuổi trẻ ngu ngốc và háo thắng, xem ra ai tôi không biết nhưng bản thân đã vứt bỏ kha khá các món rườm rà, bày đặt cảnh vẻ này nọ.

Tất nhiên là tôi không giấu diếm chi sự yêu thích của mình với những khám phá và nhận biết nho nhỏ về các đặc sản trà từ Trung qua Đài. Tôi cũng biết phận mình thì đừng mơ mấy loại thượng hạng. Cứ thường thường bậc trung, dân bản xứ họ biết rồi họ chỉ cho mình, thế đã là đủ sướng rồi.

Còn trong lúc mơ màng đó, ở một nơi người ta uống cafe và nếu là trà thì sẽ là trà sữa, tôi hài lòng với mấy vụn trà, lá trà xanh đong đưa trong bình thuỷ và/hay cốc vại hai lớp Bodum.

Có thể là thiếu nhã cái sự uống trà này. Nhưng mà là thật thà. Và đặc biệt là đủ an yên.