lợi hại xì dầu nam dương - tàu vị yểu con mèo đen: cà la thầu su hào "giãn cách"

(1)

Nhà tập thể trường Kinh tế kế hoạch. Nhà nghèo. Trong nhà đồ đáng giá nhất là tủ hai tầng gỗ Lim phong cách Đông Dương mà Bố thừa kế từ nhà Cụ Ngoại ở phố Hàm Long - và sau này khi có chút hiểu biết, tôi đủ tự tin để khẳng định đây là sản phẩm của các bác thợ được đào tạo kết hợp mới-cũ, Đông-Tây thời Pháp thuộc. Cái tủ to mà đến ba đứa trẻ có chui vô chơi trò trốn tìm vẫn còn dư chỗ đó thực chẳng có đồ chi đáng giá cất giữ bên trong.

Ngày kia, tôi thấy một chai nước đen là lạ. Và tôi nhớ mãi cái tên gọi tàu-vị-yểu.

Đó có lẽ là lần đầu tiên trong đời, tôi biết thế nào là xì dầu, thế nào là nước tương.

(2)

Thức tạo mặn trong bếp nhà thuỷ chung là muối và mắm.

Tôi không nhớ chính xác năm nào tháng nào, nhưng đại khái là cứ từ từ thì trong bếp nhà Hà Nội cũng như bếp nhà Bắc Ninh, bắt đầu hiện diện chai nước tương chữ vuông xuất xứ Quảng Châu.

Hàng xôi bán nhờ trước cửa nhà Hà Nội lấy chồng thì thành người Công giáo. Chăm chỉ đi lễ, chăm chỉ du hành, thích chí đường ăn uống. Nhà chúng tôi cứ thế mà hưởng ké lộc, trong đó có món nước tương được giới thiệu là do các Cha ở Lạng Sơn giới thiệu, và sau là chuyên mua hộ rồi gửi qua nhà xe về Hà Nội.

Trong nhiều năm, chúng tôi chăm chỉ xài món nước tương này. Rồi sau là làm quen với nhiều loại nước tương, xì dầu với nhiều xuất xứ khác.

(3)

Tôi chẳng có vấn đề gì với hàng Việt Nam và hàng không-phải-là-Việt Nam.

Tôi cũng chẳng phải là cái kẻ ngoạc mồm bố mày đây chỉ dùng hàng Việt Nam yêu nước, lại càng không hô to tôi tẩy chay hàng Tàu. 

Với xì dầu, nước tương, nhãn mác duy nhất xuất xứ Việt Nam tôi có niềm tin - chẳng vững chắc gì, đơn giản là cảm tính, đơn giản là do ký ức tuổi thơ nó quy định - vào Nam Dương - tàu vị yểu con mèo đen. 

Nhưng vấn đề là TL không có mấy hảo cảm bạn này, chê rằng mặn quá. Vì thế trong bếp nhà xuất hiện tình huống dở khóc dở cười, nước tương Nam Dương lúc nào cũng điểm danh sẵn sàng nhưng được dùng lại rất hiếm khi.

(4)

Thời gian giãn cách dư thời gian để làm những điều ngốc nghếch này đối với tôi hoá lại hay. Ít nhất là trong việc thử-sai làm gì hiệu quả với nước tương Nam Dương, làm sao để phát huy cái tính/giá trị lợi hại của tàu vị yểu con mèo đen cổ điển này.

Tôi đã thử với món cà la thầu củ cải. Kết quả mĩ mãn.

Giờ lại thêm một khẳng định tích cực với món cà la thầu su hào.

- Su hào cắt miếng theo ý, xóc với muối hạt hoặc muối hầm thật đậm, để nghỉ ngơi qua đêm (khoảng 12 giờ đồng hồ)

- Bỏ phần nước muối tiết ra, lau thật ráo các miếng su hào - tuyệt đối không đụng chạm đến nước, rồi cho vô keo

- Đổ ngập xì dầu Nam Dương lên, đậy nắp thật chặt thật kỹ

- Sau một tuần hoặc cẩn thận hơn là mươi ngày, có thể dùng

(5)

Chế món cà la thầu su hào, đơn giản mau lẹ nhất là thái lát mỏng - giống như miếng su hào trong dưa góp su hào cà rốt, rồi xóc với dấm gạo. Sau đó bóp với hỗn hợp tỏi - ớt - gừng bằm cùng xíu đường. Lúc nào vào bữa thì vắt cho ráo nước rồi bày ra bát/đĩa nhỏ. Thế là có món muối mặn hoà hợp với mấy tô rau củ quả luộc hay canh nấu thanh/nấu suông.

Điệu đà hơn thì có thể thêm cà rốt. Và lát cắt cũng có thể thay đổi, không phải lát ngang mà là hạt lựu.

- Cà rốt thái hạt lựu, xóc với đường

- Su hào thái hạt lựu, xóc với dấm gạo

- Bằm hỗn hợp tỏi và ớt, gừng có thể hoặc bằm cùng hoặc thái sợi nhỏ bên cạnh

- Chừng cà rốt và su hào ngấm vị ngọt chua từ đường cùng dấm gạo - sau dăm bảy phút - thì trộn hết các phần nguyên liệu này với nhau

- Bóp nhẹ để bỏ đi phần nước gia vị tiết ra, rồi bày món ra bát nhỏ

(6)

Hôm nay TL và tôi có bữa trưa cơm trắng, canh mồng tơi nấu suông, cá cam một nắng chiên chấm mắm gừng và hai món muối mặn ăn kèm là cà ngâm mắm thính đặc sản xứ Nghệ với cà la thầu su hào trộn cà rốt.

Hai món muối mặn này, một mua ngoài một tự làm, mỗi món có cái ngon riêng. Và cả hai đều thực hài hoà với bát canh mồng tơi kia. 

Tôi thích chí với bữa cơm là một phần. Phần nữa là hoá ra cứ xì dầu ta, cứ dấm gạo ta - lần này thậm chí Ajinomoto tôi cũng chẳng có, dùng sang Trung Thành có chút phần chua gắt - mâm cơm nhà vẫn đầy hương đủ vị.

cà la thầu su hào "giãn cách" ngâm xì dầu Nam Dương
thái hạt lựu trộn với cà rốt tươi, chế vị gừng - tỏi - ớt

nguyên liệu cho món trộn cà la thầu su hào và cà rốt
dấm gạo Trung Thành xem ra ổn :-)))

cường vị cho củ muối trộn: tỏi, ớt và gừng